a) ubikwistyczny

b) kosmopolityczny

c) wskaźnikowy

d) narażony na wyginięcie

22.Greenpeace to międzynarodowa organizacja ekologiczna założona w 1971 roku w:

a) Kanadzie

b) USA

c) Szwecji

d) Anglii

23.Zwierzęta odżywiające się krwią innych zwierząt to:

a) higrofity

b) hemikryptofity

c) hematofagi

d) helofity

24.Świadome i celowe wprowadzenie przez człowieka wybranych organizmów jako nowego

elementu danej biocenozy na tereny leżące poza areałem ich stałego występowania to:

a) reintrodukcja

b ) introdukcja

c) restytucja

d) izolacja ekologiczna

25.Strefa jeziora w której procesy syntezy i rozkładu równoważą się to:

a) strefa eufotyczna

b) strefa kompensacyjna

c) strefa dysfotyczna

d) pelegial

26.W biocenozie jeziora do producentów należą rośliny, które można podzielić między innymi

na rośliny: wynurzone z wody, o liściach pływających i całkowicie zanurzone. Rośliny

o liściach pływających określa termin:

a) elodeidy

b) helofity

c) nimfeidy

d) amfifity

27.Grążel żółty należący do roślin o liściach pływających:

a) podlega ochronie ścisłej

b) podlega ochronie częściowej

c) nie podlega ochronie

d) jest to gatunek reliktowy nie występujący na terenie Polski

28.Nauka o śródlądowych zbiornikach wodnych w tym o jeziorach to:

a) limnologia

b) hydrologia

c) glacjologia

d) patomologia

29.Organizmy zasiedlające podłoże piaszczyste to:

a) profundal

b) litoral

c) psammofile

d) psammofity

30.Polskim Parkiem Narodowym należącym do międzynarodowej sieci PAN Parks jest:

a) Poleski PN

b) Karkonoski PN

c) Bieszczadzki PN

d) Tatrzański PN

31.Wojewódzi Inspektor Ochrony Środowiska wyznaczył obszar 500 ha w województwie

małopolskim w celu utworzenia Parku Narodowego. Obszar odznacza się odpowiednimi walorami

przyrodniczymi i środowiskowymi. Park ten:

a) powstanie

b) nie powstanie, ponieważ WIOŚ nie ma odpowiednich kompetencji, aby utworzyć PN

c) nie powstanie, ponieważ obszar jest zbyt mały

d) odpowiedzi b i c są poprawne

32.Jezioro to jest jeziorem ubogim w związki organiczne i mineralne, głębokim oraz

przezroczystym. Opis dotyczy jeziora:

a) oligotroficznego

b) mezotroficznego

c) eutroficznego

d) dystroficznego

33.Termin określający zwierzęta wszystkożerne to:

a) eurybionty

b) monofagi

c) pantofagi

d) peryfiton

34.Ostatni Żubr nizinny padł w puszczy Białowieskiej w:

a) 1627 roku

b) 1949 roku

c) 1919 roku

d) 1989 roku

35.Zgodnie z obowiązującą ustawą o ochronie przyrody formą ochrony przyrody nie jest:

a) nadleśnictwo

b) obszar NATURA 2000

c) pomnik przyrody

d) zespół przyrodniczo-krajobrazowy

35."Najnowsza" ustawa o ochronie przyrody została uchwalona:

a) 16 kwietnia 2004 roku

b) 16 października 1991 roku

c) 15 maja 2001 roku

d) 13 lutego 2003 roku

36.Najmłodszym Parkiem Narodowym Polski jest:

a) PN Bory Tucholskie

b) PN Ujście Warty

c) Bieszczadzki PN

d) Ojcowski PN

37.Dawka pochłonięta promieniowania wyrażana w J na kg masy ciała to:

a) Sivert

b) Dobson

c) Grey

d) Becquerel

38.Wybierz nazwę obszaru nie będącego "ekologicznym obszarem zagrożenia" w Polsce:

a) Jurajski

b) Tarnowski

c) Turoszowski

d) Szczeciński

39.Fale dźwiękowe mieszczące się w zakresie poniżej 16 Hz to:

a) ultradźwięki

b) infradźwięki

c) dźwięki ponadtonowe

d) dźwięki subtonowe

40.Parkiem narodowym, który swymi zadaniami obejmuje przede wszystkim ochronę

gatunkową rysia oraz wilka jest:

a) Ojcowski PN

b) Bieszczadzki PN

c) Tatrzański PN

d) Roztoczański PN

41.Istniejące w Polsce parki narodowe chronią przyrodę i krajobraz najważniejszych

regionów geograficznych. Do parków narodowych chroniących pasmo "młodych" gór polskich

nie możemy zaliczyć:

a) Karkonoskiego PN

b) Tatrzańskiego PN

c) Babiogórskiego PN

d) Bieszczadzkiego PN

42.Zielone Płuca Polski obejmujące makroregion północno-wschodniej Polski powstały w:

a) 1989 r

b) 1985 r

c) 1983 r

d) 1998 r

43.Czerwona księga to wydawnictwo ukazujące się od 1966 roku publikowane przez:

a) LOP

b) FAO

c) IUCN

d) UNEP

44.Zgodnie z określeniami i symboliką stosowaną w "Czerwonej księdze" gatunki narażone

na wyginięcie oznacza się symbolem:

a) Ex

b) V

c) ExP

d) I

45.Skażenie ryb rtęcią, wywołane odpadami z fabryki Chisso, w Japonii miało miejsce w:

a) 1953 roku

b) 1984 roku

c) 1986 roku

d) 1976 roku

46.Punktem zwrotnym w rozwoju międzynarodowego prawa ochrony środowiska była konferencja

sztokholmska Narodów Zjednoczonych, która odbyła się w czerwcu 1972 roku. Hasło, które jej

"przyświecało" to:

a) Człowiek i jego środowisko

b) Szczyt Ziemi

c) Środowisko i rozwój

d) Kierunki zrównoważonego rozwoju lasów, ich ochrony i użytkowania

47.Wybierz Park Narodowy, który nie bierze udziału w programie "Man and Biosphere":

a) Tatrzański PN

b) PN "Ujście Warty"

c) Bieszczadzki PN

d) Babiogórski PN

48.Poziom dźwięku wyrażany jest w:

a) dobsonach

b) decybelach

c) hercach

d) sivertach

49.Beztlenowy proces fizycznego i chemicznego rozkładu masy organicznej przebiegający

na drodze termicznej (500-800°C) to:

a) mokre spalanie

b) kompostowanie

c) piroliza

d) neutralizacja chemiczna

50.Środki powodujące opóźnienie wzrostu roślin to:

a) fungicydy

b) nematodycydy

c) retardanty

d) akarycydy

51. Aktualnie Rezerwatami biosfery w ramach programu UNESCO „Man and the Biosphere” w Polsce jest:

a) 5 parków narodowych

b) 6 parków narodowych

c) 7 parków narodowych

d) 15 parków narodowych

52. IUCN wyznaczyła w Buenos Aires, w styczniu 1994 roku 6 kategorii obszarów chronionych, w zależności od stopnia ochrony. Większość Parków Narodowych Polski znajduje się w:

a) I kategorii

b) II kategorii

c) III kategorii

d) VI kategorii

53. Właściwie historię Białowieskiego Parku Narodowego należałoby liczyć od roku 1921, kiedy to:

a) utworzono Park Narodowy w Białowieży

b) w Puszczy Białowieskiej powstało leśnictwo „Rezerwat”

c) park restytuowano

d) Władysław Szafer oraz Marian Raciborski założyli rezerwat „Słońsk”

54. Za pierwszy rezerwat przyrody w Polsce, uznaje się założony w roku 1826 rezerwat:

a) cisów w Wierzchlesie w Borach Tucholskich

b) Pamiątka Pieniacka

c) Starodrzew Bukowy w Złoczewskiem

d) Raj w Tatrach

55. Do obiektowych form ochrony konserwatorskiej nie zaliczymy:

a) pomnika przyrody

b) stanowiska dokumentacyjnego

c) zespołu przyrodniczo-krajobrazowego

d) korytarza ekologicznego

56. Najstarszym Parkiem Narodowym na świecie jest Park Narodowy Yellowstone, w Górach Skalistych w USA utworzony w roku:

a) 1978

b) 1872

c) 1856

d) 1936

57. Skrót DDT oznacza:

a) Doraźnodostosowawcze Tetrachlory

b) Dichlorodifenylotrichloroetan

c) Dualodichlorotetraedryle

d) Dobitnie działające terapeutyki

58. Najbardziej wrażliwym porostem jeśli chodzi o zanieczyszczenia powietrza tlenkami siarki spośród niżej wymienionych jest:

a) miesznica proszkowta,

b) złotorost ścienny

c) granicznik płucnik

d) mąklik otrębiasty

59. IUCN to skrót:

a) Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa

b) Programu Narodów Zjednoczonych do Spraw Środowiska

c) Światowej Unii Ochrony Przyrody

d) Międzynarodowej Rady do Badań Morza

60. Który z poniższych aktów prawnych przyjęto podczas konferencji w Johannesburgu w 2002 roku (RIO+10):

a) Człowiek i jego środowisko

b) Nowa Karta Ziemi

c) Agenda 21

d) Środowisko i rozwój

61. Który z poniżej wymienionych gatunków ryb został aklimatyzowany w Polsce jako gatunek ryby roślinożernej:

a) amur biały

b) karp królewski

c) jesiotr zachodni

d) ciernik pospolity

62. W który z przedstawionych poniżej ekosystemów P/R > 1 (P- produkcja pierwotna brutto, R- energia zużywana przez biocenozę na oddychania):

a) stepy

b) stawy

c) bogate pokarmowo jeziora

d) nieoczyszczone ścieki

63. Powyższy schemat przedstawia:

a) łańcuch troficzny

b) łańcuch pokarmowy

c) obieg materii

d) sieć pokarmową

64. Na wyżej przedstawionym schemacie do więcej niż jednego poziomu troficznego zaliczyć można gatunki:

a) A i B

b) B i D

c) D, E i G

d) B i E

65. W wyniku procesu eutrofizacji jezior nie następuje:

a) występowanie w nadmiarze substancji organicznych

b) zmiana mikroklimatu wód powierzchniowych

c) rozwój organizmów saprobiontycznych

d) zwiększanie się biomasy zwierząt

66. Pozyskiwanie węgla brunatnego w Polsce odbywa się głównie metodą:

a) odwiertów

b) głębinową

c) odkrywkową

d) otworową

67. Skrót GOP oznacza:

a) Górnośląski Okręg Przemysłowy

b) Główne Odpady Pedosfery

c) Górski Obszar Połonin

d) Główna Ochrona Przeciwpowodziowa

68. Który z podanych poniżej pierwiastków ma najbardziej „niszczycielską moc” wobec ozonu znajdującego się w stratosferze:

a) azot

b) cynk

c) chlor

d) brom

69. Ekologia jest nauką zajmującą się badaniami na szczeblu ponadorganizmalnym. Przedmiotem zainteresowania ekologów nie jest:

a) populacja

b) osobnik

c) biocenoza

d) ekosystem

70. W latach czterdziestych XIX wieku Justus Liebig wykrył, że rozwój organizmu zależy od tej substancji, która występuje w najmniejszej, tj. niewystarczającej ilości. Swoje doświadczenia Liebig przeprowadził na:

a) zwierzętach

b) protistach

c) bakteriach

d) roślinach

71. Łączna masa organizmów danej biocenozy to:

a) biomasa

b) monoklina

c) izomasa

d) agrocenoza

72. Wybierz jedną z dyrektyw, która nie jest podstawą prawną obszarów chronionych NATURA 2000:

a) „Habitatowa”

b) „Ptasia”

c) „Siedliskowa”

d) „Lęgowa”

73. Czym różnią się wskaźniki LD 50 oraz LC 50?

a) tym, że LD odnosi się do kręgowców, a LC do bezkręgowców

b) tym, że LD odnosi się do organizmów prokariotycznych, a LC do eukariotycznych

c) tym, że LD to dawka śmiertelna dla 50% osobników, a LC to stężenie śmiertelne dla 50 % osobników

d) tym, że LD to dawka śmiertelna dla 50% osobników, a LC to dawka powodująca ostre zatrucie dla 50% osobników

74. Na oznaczenie pojemności środowiska przyjęto umownie używać litery:

a) „K”

b) „r”

c) „D”

d) „E”

75. Proces sukcesji może być stymulowany przez czynniki:

a) autogeniczne

b) allogeniczne

c) pochodzące z wnętrza danego ekosystemu

d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe

76. Symbolem organizacji WWF (Word Wildlife Fund) jest:

a) panda

b) koala

c) żubr

d) lew

77. Efekt cieplarniany to zjawisko będące skutkiem:

a) stosowania pestycydów i wycinania lasów

b) stosowania CFC i spalania wysokoenergetycznych paliw kopalnych

c) stosowania CFC i wycinania lasów

d) wycinania lasów i spalania wysokoenergetycznych paliw kopalnych

78. Neuston to:

a) organizmy biernie unoszące się w toni wodnej

b) organizmy aktywnie pływające

c) organizmy żyjąca na powierzchni wody, wykorzystujące jej napięcie powierzchniowe

d) zespół organizmów związanych z dnem zbiornika wodnego

79. Pelagial to zespół organizmów:

a) otwarte wody zbiornika wodnego

b) strefa przydenna zbiornika wodnego

c) strefa przybrzeżna zbiornika wodnego

d) strefa głębinowa morza i oceanu

80. Bakterie przyswajające azot atmosferyczny to:

a) Rhizobium, Azotobacter, Clostridium pasteurianum

b) Rhizobium, Nitrosomonas, Azotobacter

c) Azotobacter, Clostridium pasteurianum, Nitrosomonas

d) Rhizobium, Nitrosomonas, Clostridium pasteurianum

81. Schemat przedstawia poziomy organizacji życia na ziemi (częściowo). W miejsca X i Y należy wpisać:

komórka à tkanka à narząd à układ narządów à organizm à X à biocenoza à Y à biom

a) X - biosfera, Y - ekosystem

b) X – populacja, Y – ekosystem

c) X – ekosystem, Y – populacja

d) X – populacja, Y – biosfera

82. Metanotrofy zużywają metan jako donor elektronów oraz jako jedyne źródło węgla. Wszystkie są tlenowcami i występują pospolicie na lądach i w wodach, także w pobliżu złóż węglowodorów. Niektóre żyją jako symbionty zwierząt (w skrzelach małży, którym dostarczają większości węgla). Metanotrofem jest:

a) Nitrosococcus

b) Nitrosomonas

c) Nitrobacter

d) Methylomonas

83. W roku 1977 odkryto głębinowe ekosystemy morskie, których byt jest niezależny od energii słonecznej, a polega jedynie na wykorzystaniu energii zredukowanych związków chemicznych, pochodzących z głębi Ziemi. Nazwa tego ekosystemu to:

a) komin wodny

b) oaza głębinowa

c) cieplica głębinowa (źródło hydrotermalne)

d) brak prawidłowej odpowiedzi

84. Która z wymienionej poniżej rośliny nie przeprowadza fotosyntezy typu C4:

a) sosna

b) kukurydza

c) trzcina cukrowa

d) sorgo

85. Jednym z cyklów biogeochemicznych jest cykl obiegu siarki. Ważnym jego elementem powodującym, że jest to cykl typu pełnego jest proces redukcji siarki do siarkowodoru odbywający się z udziałem bakterii beztlenowych. Ta reakcja nosi nazwę:

a) karbonalizacji

b) desulfuryzacji

c) nitryfikacji

d) denitryfikacji

86. Ostateczna postać ekosystemu, która wykształca się w określonych warunkach klimatyczno-ekologicznych to stadium klimaksu. W strefie klimatycznej, w której znajduje się Polska tym ekosystemem tym jest:

a) żyzne pole uprawne

b) rafa koralowa

c) las iglasty

d) las liściasty

87. Szafran spiski, zwany potocznie krokusem, objęty ochroną gatunkową rośnie w:

a) Gorcach

b) Tatrach

c) Karkonoszach

d) dwie z powyższych odpowiedzi są poprawne

88. Aktualnie najwyższym resortem zajmującym się ochroną środowiska w Polsce jest:

a) Ministerstwo Środowiska

b) Ministerstwo Ochrony Środowiska

c) Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Leśnych i Górnictwa

d) Ministerstwo Ochrony Przyrody i Środowiska

89. Morskie Oko i Czarny Staw to jeziora, które możemy podziwiać, wędrując ścieżkami:

a) Magurskiego PN

b) Tatrzańskiego PN

c) Mazurskiego PN

d) PN Borów Tucholskich

90. Liga Ochrony Przyrody to organizacja utworzona w roku:

a) 1925

b) 1965

c) 1989

d) 1928

91. Pierwszym prezesem Ligi Ochrony Przyrody został:

a) Władysław Szafer

b) Walery Goetel

c) Józef Mrozewicz

d) Jan Gwalbert Pawlikowski

92. Największą zdolnością do samoregulacji charakteryzują się biocenozy:

a) całkowicie sztuczne

b) naturalne, w które człowiek nie ingeruje

c) naturalne, w które człowiek ingeruje

d) żadna odpowiedź nie jest prawidłowa

93. Obecność bakterii oraz pierwotniaków w żołądku organizmów należących do grupy przeżuwaczy to klasyczny przykład zjawiska zwanego:

a) mutualizmu

b) komensalizmu

c) protokooperacji

d) helotyzmu

94. Które z wymienionych pierwiastków krążą w cyklu typu sedymentacyjnego:

a) siarka i żelazo

b) azot i węgiel

c) azot i tlen

d) tlen i fosfor

95. Który z wymienionych poniżej gatunków drzew charakteryzuje się największą odpornością na zanieczyszczenia:

a) buk

b) sosna

c) jodła

d) świerk

96. Do cenionych roślin glebotwórczych należą:

a) grochodrzew, łubin, nostrzyk czarny

b) nostrzyk biały, owies, babka

c) grochodrzew, łubin, nostrzyk biały

d) nostrzyk biały, bez biały, łubin

97. W roku 1627 w Polsce padł ostatni Tur. Oryginalny głaz-pomnik upamiętniający ten fakt, znajduje się w:

a) Ojcowie

b) Hajnówce

c) Tucholi

d) Jaktorowie

98. Symbol Ojcowskiego Parku Narodowego to:

a) Brama Krakowska

b) Maczuga Herkulesa

c) Niepylak Apollo

d) Nietoperz

99. W którym z wymienionych ekosystemów można najczęściej spodziewać się obecności reliktów polodowcowych?:

a) bór sosnowy

b) las liściasty

c) łąka

d) torfowisko

100. Stefan Żeromski był miłośnikiem przyrody, zaangażowanym głównie w ochronę:

a) Tatrzańskiego PN

b) Białowieskiego PN

c) Świętokrzyskiego PN

d) Wolińskiego PN

ZADANIA „OTWARTE”

1. (1 punkt)