АвтоАвтоматизацияАрхитектураАстрономияАудитБиологияБухгалтерияВоенное делоГенетикаГеографияГеологияГосударствоДомДругоеЖурналистика и СМИИзобретательствоИностранные языкиИнформатикаИскусствоИсторияКомпьютерыКулинарияКультураЛексикологияЛитератураЛогикаМаркетингМатематикаМашиностроениеМедицинаМенеджментМеталлы и СваркаМеханикаМузыкаНаселениеОбразованиеОхрана безопасности жизниОхрана ТрудаПедагогикаПолитикаПравоПриборостроениеПрограммированиеПроизводствоПромышленностьПсихологияРадиоРегилияСвязьСоциологияСпортСтандартизацияСтроительствоТехнологииТорговляТуризмФизикаФизиологияФилософияФинансыХимияХозяйствоЦеннообразованиеЧерчениеЭкологияЭконометрикаЭкономикаЭлектроникаЮриспунденкция

Дивиденттер есебі

Читайте также:
  1. C) Дивиденттер мен пайыздар.

Дивидент дегеніміз – акционерлер иелігінде болатын акциялардың саны мен түрлеріне қарай (сәйкес) оларға тиесілі акцияларына табыс түрінде жыл сайын акционерлер арасында бөлінетін акционерлік қоғам табысының бір бөлігі болып табылады.

Кәсіпорын акционерлері меншіктегі акциялар бойынша дивиденттер алуға құқылы. Акционерлерге дивиденттер есептеу мынадай жазумен бейнеленеді:
Дт - 5410, 5510 «Есепті жылдың бөлінбеген табыс (жабылмаған залалы) мен жиынтық табысы (залалы)» шоттары.
Кт – 3030 «Акциялар бойынша есеп айырысулар" шоттары.
5510 «Есепті жылдың бөлінбеген табысы (жабылмаған залалы)» шоты кепілдігі бар дивиденттерді (мысалы, артықшылығы бар акциялар бойынша) төлеу үшін таза табыстың мөлшері жетіспейтін жағдайда қолданылады.
Егер акционерлер ретінде бұл қоғамның кызметкерлері болса онда дивидендтердің есептелуі мынадай проводкалармен жасалады:
Дт - 5410 «Жиынтық табыс (залал)» шоты.
Кт - 3350 «Персоналмен еңбек ақы бойьнша есеп айырысулар» шоты.
Заңды және жеке тұлғаларға есептелініп төленетін дивиденд сомаларынан 15%-(пайыз) ставкасы бойынша табыс салығы ұсталынуға тиіс және одан әрі бұл сома салық салуға жатқызылмайды.Төлем көзінен дивидендтерге салық салынатын тәртіп болғандықтан, дивидендтердің есептелген сомасынан салықтың келемін шегеруден кейінгі сомасы төлеуге жатады. Бұл жөнінде төмендегідей жазулар жазылады:
а) есептелген салықтың сомасына:
Дт - 3030, 3350 «Акциялар мен еңбекақы бойынша есеп айырысулар» шоттары.
Кт - 3190 «Бюджетпен есеп айырысулар» шотының «Бағалы қағаздар бойынша табыстарға салықтар субшоты.
б) төленетін ақшалардың сомасына:
Дт – 3030, 3350 «Акциялар мен еңбек ақы бойынша есеп айырысулар" шоттары.
Кт – 1010, 1040 «Eсеп айырысулар шоты мен кассадағы ақшалар» шоттары.
Жай акциялар бойынша давидендтерді төлеу, тиісті жыл үшін купондарды кесіп алу жолымен акция табысың алушының оны нақты көрсетуінен соң жасалады. Бұл дивидендтер төлемінің уақын ұзартады. Акционерлік қоғам өзінің ақша салушыларына дивидендтер төлеуді банкіге тапсыруды мүмкін. Бұл жағдайда дивидендтердің ақша салушыларға тиесілі қаражаты банкіде жеке шотқа аударылып, бұл № 1060 «Банктердегі арнаулы шоттардағы ақшалар» шотында есепке алынады:
Дт - 1060 «Банктердегі арнаулы шоттардағы ақшалар» шоты.
Кт - 1010, 1040 «Есеп айырысу шоты мен кассадағы ақшалар» шоттары.
Төленген дивидендтердің көлемі туралы банктің растауын алған соң, бухгалтерлік есепте мынадай жазу жазылады:
Дт - 3030, 3350 «Акциялар мен еңбек ақы бойынша есеп айырысулар" шоттары.
Кт - 1060 «Банктердегі арнаулы шоттардағы ақшалар" шоты.
Дивидендтер төлеу бойынша банктің қызметтері үшін төмендегі жазу жазылады:
Дт - 7210 «Жалпы және әкімшілік шығыстар» шоты.
Кт - 1060 «Есеп айырысу шотындағы ақшалар» шоты

 

30. Қаржылық есептілікті ұсыну. Қаржылық есептілікті құрудың жалпы кезеңдері.

Мекеменің өткен кезеңдегі қаржылық - шаруашылық қызметінің ағымдағы бухгалтерлік есебін жүргізу ҚР-ң 2007жылғы 28ақпандағы «Бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы» Заңының және Қазақстан Республикасының Қаржы министрінің 2007жылғы 21 маусымдағы «Ұлттық қаржылық есептіліктің №2 стандартын бекіту туралы» бұйрығының талаптарына сәйкес қаржылық есептілікті тиісті көлемде, нысандарда және белгіленген мерзімде жасаумен аяқталады.

1-«Қаржы есептілігін ұсыну» IAS Халықаралық қаржы есептілігінің стандартына сәйкес жалпы мақсаттағы қаржы есептілігі - бұл өздерінің нақты ақпараттық қажеттіліктеріне сай келетін есептіліктің ұсынылуын талап етуге мүмкіндігі жоқ пайдаланушылардың қажеттіліктерін қамтамасыз етуге арналған есептілік. Қаржылық есептілік нысандары:

1. Бух баланс

2. Пайда және зиян туралы есептілік

3. Ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есептілік

4. Меншікті капитал өзгерісі туралы есептілік

5. Түсініктеме хаттар

Қаржылық есептілік мекеменің өткен кезеңдегі қаржылық-шаруашылық қызметінің нәтижелерін қорытындылай көрсете отырып, ел экономикасын мемлекеттік басқару, меншіктің барлық нысанындағы мекеменің қызметіне бақылау, талдау және келешекті болжау үшін негізгі ақпарат көздері ретінде танылады. Қаржылық есептілік келесі қағидаларға сәйкес жасалады: Есептеу және үздіксіздік. (Әрқайсысын қысқаша айтасыңдар, знаете же)))

Қаржылық есептілік оған жүктелген функцияларды орындау және пайдаланушылардың барынша топтарының қажеттіліктерін қамтамасыз ету үшін оған қойылатын барлық сапалық сипаттамаларды қатал сақтау қажет. Негізгі қаржылық сипаттамалар түсініктілік, орындылық, сенімділік пен салыстырмалылық болып табылады.

Мекеменің жылдық қаржы есептілігінің кезеңі болып 1 қаңтардан 31 желтоқсанды қоса күнтізбелік жыл болып табылады. Жаңадан құрылған мекеме үшін бірінші есепті жыл ол мемлекеттік тіркеуден өткен кезден басталып, сол жылдың 31-желтоқсанын қоса қамтиды. Шаруашылық субъектілері тоқсандық есептілікті тоқсан аяқталған кейін 30 күн ішінде, ал жылдық қаржылық есептілігін жыл аяқталғаннан кейін 90 күннің ішінде тапсыруға міндетті.

Қаржылық есептілікке мекеменің басшысы және бас бухгалтерлері, дара кәсіпкер қол қояды да, олар оның уақытылы тапсырылуына және шындығына жауап береді.

31. Баланстың мазмұнына қойылатын талаптар.

Бухгалтерлік баланс мекеменің қаржылық есептілігінің негізгі нысаны болып табылады. Ол мекемелердің белгілі бір күнгі жағдай бойынша активтерін, міндеттемелері мен капиталын көрсетеді

Баланстың активтері мен пассивтерінің баптарының құрылымы белгілі қағидаттарға бағынышты. Активтердің баптары өтімділік дәрежесіне қарай тез өтімдіден бастап орналасқан. Өтімділік дәрежесі баланс активтерінің ақша қаражаттарына айналдыру жылдамдығын сипаттайды. Аталған қағидатқа сәйкес баланс активтерінің баптары 2 бөлімге бөлінген: Қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді активтер.

Актив, егер мынадай өлшемдердің кез-келгенін қанағаттандырса, айналымдық актив ретінде сыныпталуы тиіс:

- оны өткізу көзделсе, не ол кәсіпорынның әдеттегі операциялық кезеңінің барысында сатуға немесе пайдалануға арналса;

- ол негізінен сауда мақсаттарына арналса;

- оны есепті күннен кейін он екі ай ішінде сату ұйғарылса;

- ол ақша қаражаты немесе ақша қаражаттарының баламалары нысанында болса, бұған есепті күннен кейін, ең болмағанда, он екі айдың ішінде қандай да болсын міндеттеменің орнын толтыру үшін оны айырбастауға немесе пайдалануға тыйым салынған реттер кірмейді.

І. «Қысқа мерзімді активтер» бөлімі мекеменің ағымдағы қаржылық- шаруашылық қызметін жүргізу үшін арналған аз өтімді (тауарлы- материалдық қорлар, дайын өнім, т.б.) және жоғары өтімді қаражаттарды (алдағы кезең шығындары, дебиторлық берешек, қысқа мерзімді қаржылық инвестициялар және ақшалай қаражаттар) біріктіреді.

І «Қысқа мерзімді активтер» бөлімінің барлық баптары толтырылғаннан кейін бөлімнің жиынтық сомасы есептеледі.

ІІ. «Ұзақ мерзімді активтер» бөлімінде мекеменің ұзақ уақыт қарамағында болған және ұзақ мерзім бойында пайдаланған келесі мүліктер, мүліктік және мүліктік емес игіліктер мен құқықтар көрсетіледі:

- Ұзақ мерзімді қаржылық инвестициялар;

- Ұзақ мерзімді дебиторлық берешек;

- Үлестік қатысу әдісімен есепке алынатын инвестициялар;

- Инвес-қ жылжымайтын мүліктер;

- НҚ;

- Биол-қ активтер;

- Барлау және бағалау активтері;

- МЕА;

- Кейінге қалдырылған салықтық активтер;

- Басқа да ұзақ мерзімді активтер.

ІІ «ҰМА» бөлімінің жалпы сомасы баланстың осы бөлімінің барлық баптарының сомаларын қосып шығарып, бұл сомаға І «ҚМА» бөлімінің жалпы сомасын қосып баланстың активтерінің жалпы сомасын есептейді.

Баланстың пассивінде мекеменің банктер, бюджет, жабдықтаушылар мен медігерлер, әртүрлі қарыз берушілер, еңбекақы төлеу бойынша еңбек ұжымның мүшелері алдындағы міндеттемелер, алдағы кезеңдердің табыстары, жалдық міндеттемелер және т.б., сондай-ақ мекеменің қаржылық-шаруашылық қызметіне салынған меншікті капиталдың көлемі көрсетіледі. Осыған орай меншікті және тартылған қаржылар 3 бөлімге бөлінеді: ҚММ; ҰММ; Капитал.

ІІІ «ҚММ» бөлімінде мекеменің пайда болған күнінен бастап бір жылдың ішінде өтелуге тиісті кредиторлық берешектерін көрсетеді. ҚММ баланстың келесі баптары бойынша көрсетіледі:

- ҚМ қаржылық міндеттеме;

- Салықтар бойынша міндеттемелер;

- Басқа да міндетті және ерікті төлемдер б-ша міндеттемелер;

- ҚМ кред-қ берешек;

- ҚМ бағалау міндеттемелері;

- Өзге де ҚММ

ІІІ «ҚММ» жолы бойынша бөлімнің барлық баптары толтырылғаннан кейін бөлімнің есептелген жиынтық сомасы көрсетіледі.

ІV «ҰММ» бөлімі мекеменің 1жылдан асатын мерзімде тиісті кредиторлық берешектерін көрсетеді. Бұл бөлімде келесі баптары бойынша талдап көрсетіледі:

- ҰМ қаржылық міндеттеме

- ҰМ кред-қ берешек;

- ҰМ бағалау міндеттемелері;

- Кейінге қалдырылған салықтық міндеттемелер;

- Өзге де ҰММ

ІV «ҰММ» жолы бойынша бөлімнің барлық баптары толтырылғаннан кейін бөлімнің есептелген жиынтық сомасы көрсетіледі.

V «Капитал» бөлімінде мекеменің меншікті қаражаттарының қолда бары мен орналастыру көздерін куәлайтын келесі баптар қарастырылған:

- Жарғылық капитал;

- Төленбеген капитал

- Сатып алынған меншікті үлес құралдары

- Эмиссиялық кіріс

- Резервтер

- Бөлінбеген пайда (жабылмаған залал)

- Азшылық үлесі.

«Капитал» бөлімінің барлық баптары толтырылғаннан кейін оның жиынтық сомасы есептеледі де, баланстың жалпы сомасы есептеліп, «баланс» атты жол бойынша көрсетіледі.

Бухгалтерлік есепті дұрыс жүргізгенде және балансты дұрыс жасағанда активтің барлық баптарының жиынтық сомасы капитал мен міндеттемелердің жиынтық сомасына тең болуы керек, өйткені бух баланста бір ғана құралдар мен қаржы көрсетіледі, тек олар әр түрлі позицияда берілген.

 

32. Пайда және зиян туралы есептіліктің мазмұнына қойылатын талаптар.

Мекеменің қаржылық- шаруашылық қызметінің нәтижесін бағалаумен тікелей байланысты қаржылық есептіліктің элементтері болып пайда және залал танылады. Пайда және зиян туралы есеп негізгі қызмет бойынша, сондай-ақ негізгі есем қызмет бойынша да алынған барлық табыстар мен шығыстардың жиынтық деректерін көрсетеді де, пайдаланушыларға мекеменің түпкілікті қаржылық нәтижелері туралы ақпарат алуға мүмкіндік береді. Бұл есепті жасау және өткізу тәртібі 1-«Қаржы есептілігін ұсыну» IAS ХҚЕС және Ұлттық қаржылық есептіліктің №2 стандарты, Ұлттық есептілікті әзірлеу және тапсырудың тұжырымдамалық негіздемемен белгіленген.

Пайда және зиян туралы есептің өзінде міндетті түрде кезең ішінде мынадай сомаларды көрсеткенде кем дегенде мынадай желілік баптар болуы тиіс:

· Табыс;

· Қаржыландыру жөніндегі шығындар;

· Қауымдасқан компаниялар мен бірлескен кәсіпорындардың пайдалары мен залалдарында үлес қосып қатысу бойынша есептеу әдісіне сәйкес ескерілген мекеменің үлесі;

· Салық бойынша шығыстар;

· Тоқтатылған қызметтен алынған салық салудан кейінгі жиынтық пайда немесе залал, сату шығындарын шегергенде әділ құны бойынша бағалау нәтижелері бойынша танылған салық салудан кейінгі пайда немесе тоқтатылған қызметті құрайтын активтердің немесе шығу тобының шығуынан кейін құрайтын бірегей соманы;

· Пайда немесе залал.

Пайда және зиян туралы есептің өзінде міндетті түрде мынадай баптар кезең ішінде пайданы немесе залалды бөлу ретінде ашып көрсетілуге тиіс:

· Азшылық үлесіне жатқызылатын пайда немесе залал;

· Еншілес компанияның МК иелеріне жататын пайда немесе залал.

Пайда және зиян туралы есептілік келесідей көрсеткіштерден тұрады:

- өнімді өткізуден табыс;

- өткізілген өнімнің өзіндік құны;

- жалпы табыс;

- қаржыландыру табысы;

- басқа да табыстар;

- көрсетілген қызмет және өнімді өткізуге кеткен шығыс;

- шығысты әкімшілендіру;

- қаржыландыру шығысы;

- басқа да шығыстар;

- үлестік қатысу әдісі бойынша ескерілетін мекемеге түсетін пайданың (залалдың) үлесі;

- жалғастырылатын қызмет кезеңіндегі пайда (залал);

- тоқтатылатын қызмет кезеңіндегі пайда (залал);

- салыққа дейінгі пайда

- корпоративті табыс салығына шығындар;

- азшылық үлесінің шегеруіне дейінгі кезеңге қорытынды пайда (залал);

- азшылық үлесі;

- кезеңдегі жиынтық пайда

- акцияға келетін пайда

 

33. Меншікті капиталдағы өзгерістер туралы есептіліктің мазмұнына қойылатын талаптар.

Меншікті капиталдағы өзгерістер туралы есеп І «Қаржы есептілігін ұсыну» IAS ХҚЕС- на және ҰҚЕС-ң №2 стандартына сәйкес жасалады да, мекеменің есепті кезеңдегі қаржылық есептілігінің жеке нысаны түрінде ұсынылады. Бұл есепте мынандай ақпараттар қамтылады:

· меншікті капиталдағы барлық өзгерістерді;

· меншікті капитал иелері ретінде әрекет ететін меншікті капитал иелерімен операциялар жасау нәтижесінде туындайтындардан өзгеше меншікті капиталдағы өзгерістер туралы есеп.

Мекеме меншікті капиталдағы (МК) өзгерістер туралы есеп ұсынуға және осы есептің өзінде мынандай ақпаратты ашып көрсетуге міндетті:

А) кезең ішіндегі пайда немесе залал;

Б) аталған Стандарттар мен Түсіндірмелердің талаптарына сәйкес тікелей МК-да танылатын кезең ішіндегі табыстар мен шығыстардың барлық баптарын, сондай-ақ осы баптардың жиынтық сомасын;

В) еншілес мекеменің МК-ның иелеріне және азшылық үлесіне қатысты жиынтық сомаларды бөлек көрсетіп, кезең ішіндегі табыстар мен шығыстар сомасын (А) және (Б) сомалары ретінде есептеледі.;

Г) МК-дың әрбір компоненті бойынша 8 «Есеп саясаты, есептік бухгалтерлік бағалаулардағы өзгерістер мен қателіктер» IAS Халықаралық қаржы есептілігінің стандартына сәйкес танылған есеп саясатындағы өзгерістерді және қателерді түзетудің ықпалы.

Мекеме сондай-ақ меншікті капиталдағы өзгерістер туралы есепте, не қаржы есептілігіне ескертулерде мыналарды ұсынуға міндетті:

· меншікті капитал иелерінің төлемдерін жеке көрсете отырып, меншікті капитал иелері ретінде әрекет жасайтын МК иелерімен операциялар сомасын;

· Кезеңнің басындағы және есепті күнгі тікелей пайда сальдосы, сондай-ақ кезең ішіндегі тиісті өзгерістер;

· Әрбір өзгерісті жеке ашып көрсете отырып, төленген МК-дың әрбір тобының және кезеңнің басындағы және соңындағы әрбір резервтің баланстық құнының арасын көрсету.

 

34. Бағалау міндеттемелері, шартты оқиғалар және есептік датадан кейінгі оқиғалар.

Бағалау міндеттемелері:

(а) өткен оқиғалар нәтижесінде ұйымның ағымдағы міндеттемелері болғанда (заңды және енгізілген);

(b) осы міндеттемелерді орындау үшін ықтимал болып табылатын экономикалық пайдасы бар ресурстарға қандай да бір қажеттілік туындағанда; және

(с) міндеттеме сомасына сенімді есеп жасалғанда танылады.

Осы шарттар сақталмаған жағдайда ешқандай бағалау міндеттемелері танылмайды.

Ағымдағы міндеттемелер

Кейбір жағдайларда, ұйымның ағымдағы міндеттемелерінің бар-жоқтығы анық болмайды. Мұндай жағдайларда бұрынғы оқиға, есепті күнгі ағымдағы міндеттемелердің болу ықтималдығы осындай міндеттемелердің болмау мүмкіндігінен асып түскен жағдайда барлық бар куәліктерді ескере отырып, ағымдағы міндеттемелердің пайда болуына алып келеді деп есептеледі.

Есепті күннен кейінгі оқиғалар – бұл есепті күн мен қаржы есептілігін шығаруға бекіту күні арасындағы кезеңде болатын қолайлы, сондай-ақ қолайсыз оқиғалар. Мұндай оқиғалар екі түрге бөлінеді:

(а) есепті күні болған жағдайларды растайтын (есепті күннен кейінгі түзетілетін оқиғалар) оқиғалар; және

(б)есепті күннен кейінгі туындаған жағдайларды куәландыратын (есепті күннен кейінгі түзетілмейтін оқиғалар) оқиғалар.

Есепті күннен кейінгі оқиғаларға, тіпті егер олар ұйымның пайдасы туралы деректер немесе басқа да қаржы ақпарат жарияланғаннан кейін болса да, қаржы есептілігін шығару үшін бекітілген күнге дейінгі барлық оқиғалар жатады.

Есепті күннен түзетілуге тиісті оқиғалар:

1. Есепті күннен кейінгі шығарылған сот шешімі бойынша есепті күні ұйымның міндеттемесі болғаны анықталған жағдайда немесе осы міндеттеме бойынша резерв сомасын тану қажет болған жағдайда.

2. Ұйымның активтерінің құны елеулі мөлшерде төмендегені анықталған жағдайда.

3. Есепті күннен кейінгі сатылған активтер үшін түсім сомасы алынғаны анықталған жағдайда.

4. Үлестік қатысу немесе сыйақы беру жоспары бойынша төлем мөлшері анықталған жағдайда.

5. Қате немесе алаяқтық жөнінде ақпарат мәлім болса.

Есепті күннен кейінгі түзетілмейтін оқиғалар

Ұйым есепті күннен кейінгі түзетілмейтін оқиғалардың салдарын көрсету үшін оның қаржы есептілігінде танылған соманы түзетуге құқылы емес.

Есепті күннен кейін болған түзетілмейтін оқиғалардың мысалы есепті күн мен қаржы есептілігін шығару үшін бекіту күні арасындағы инвестициялардың нарықтық құнының төмендеуі болып табылады. Нарықтық құнның төмендеуі, әдетте, инвестициялардың есепті күнгі жай-күйіне байланысты болмайды, салдарынан туындайтын жағдайды көрсетеді. Сондықтан ұйым осындай инвестициялар оның қаржы есептілігінде танылған соманы түзетпейді. Ұйым осыған ұқсас түрде 21-тармаққа сәйкес қосымша ақпаратты ашуына тура келуі мүмкін болса да, есепті күнгі қаржы есептілігінде ашылған инвестициялар мөлшері туралы ақпаратты жаңартпайды.

35. Ақша қаражаттары қозғалысы туралы есептілік.

Ақша қаражатының қозғалысы туралы есеп беру ХҚЕС №7 талаптары бойынша жасалады. Есепте негізгі (немесе операциондық), инвестициялық, және қаржы жөніндегі қызметін жүзеге асыру нәтижесінде алынған ақшалай қаражат ағыны туралы барлық деректері, сондай-ақ қаржы қызметінде пайдаланылатын таза ақшалай қаражаты, ақшалай қаражаттың және олардың эквиваленттерінің таза көбеюі, жылдың басындағы және аяғындағы ақшалай қаражат пен оның эквиваленттері көрсетіледі.
№7 халықаралық қаржылық есеп стандартына сәйкес субъекттер жасаған "Ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есеп" заңды тұлғаның қаржылық жағдайыңдағы өзгерісті бағалауға мүмкіндік береді, бұл оларды есепті кезең ішіндегі операциондық, инвестициялық (ұзақ мерзімді алашақтарды сатып алу мен сату) және қаржылық қызметі (жеке капиталы мен заем қаражаттарының мөлшері және құрамындағы өзгеріс нәтижесі болып табылатын заңды тұлғаның қызметі) тұрғыдан алғанда қаражаттардың түсуі мен жұмсалуы туралы хабарламамен қамтамасыз етеді. Ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есеп субъекттің есепті жылдың ішіндегі қаржылық есебінің құрамында беріледі.
Ақша қаражаттарының қозғалысы операциондық, инвестициялық және қаржылық қызметі тұрғысынан алған мағлұматтардың мазмұнын ашу үшін керек, мұның өзі заңды тұлғаның қаржы жағдайын және қызмет түрлерінің ықпалын бағалауға мүмкіндік береді.
Операциондық қызметтегі ақша қозғалысын анықтау үшін тікелей және жанама әдістер пайдаланылады.
Тікелей әдісте ақша қозғалыстарының негізгі түрлері ашылады.
Мысалға, өнімді сатудан түскен түсімнен сатып алынған материалдардың барлык төлем түрлерін, КДШ (көлік-дайындау шығыстарының) төлемін, несие үшін пайыздық төлемдерін, бюджетке тиесілі төлемдерін шегереді.
Операциондық кызметте тікелей әдісті пайдаланған кезде ақша қаражатының түсуі мен шығуының нәтижесі: өнімді, жұмысты, қызметті сатқаннан түскен түсімнен, алынған аванстан, пайыздан, дивиденттен, роялтиден және т.б. табыстардан; жабдықтаушылармен және мердігерлердің қарызын төлегеннен, берілген аванстан, төлеген жалақыдан, бюджет пен бюджеттен тыс төлемдерінен және т.б. шығыстарының тұрады.
Жанама әдістер — бұл әдісте таза табыс немесе зиян өзгерген ағымдағы активтер мен міндеттемелеріне, ақшасыз операцияларына, сондай-ақ өткен жылдармен салыстыра отырып, қаржылық және инвестициялық кызметтердің нәтижесі болып табылатын табыстар мен шығыстарға түзету жасалады. Бұл әдісте баланс мәліметтері мен қаржылық - шаруашылық қызметінің нәтижесі туралы есеп беру мәліметтерін негізге алады. Бұл әдіс қаржылық-шаруашылық қызметінің нәтижесі туралы есеп берудің әрбір баптарына түзету енгізуді көздемейді. Тек қана таза табыс сомасын өткен жылдармен салыстыру арқылы есептік кезеңнің көрсеткіштеріне түзетулер енгізіледі. Жанама әдіс пайдаланылуы мүмкін, бұл әдіс жағдайында ақшалай түсім қаражаттары мен төлемдердің негізгі түрлері ашып көрсетіледі, не жанама әдіс пайдаланылуы мүмкін, бұл әдіс жағдайында таза табыс пен зиянға ағымдағы активтер мен міндеттемелерге, ақша операцияларының өзгерістеріне, сондай-ақ инвестициялық немесе қаржылық қызметтің нәтижесі болып табылатын кірістеріне немесе зияндарына қарап түзетулер енгізіледі.

Инвестициялық қызметтен түсетін ақша қаражаттарының қозғалысын ашып көрсеткен кезде тура әдіс пайдаланылуы мүмкін, бұл әдіс жағдайында ақшалай түсім қаражаттары мен төлемдердің негізгі түрлері ашып көрсетіледі, не жанама әдіс пайдаланылуы мүмкін, бұл әдіс жағдайында ақшалай түсім қаражаттары мен төлемдердің негізгі түрлері ашып көрсетіледі, бұл әдіс жағдайында таза табыс пен зиянға ағымдағы активтер мен міндеттемелерге, ақша операцияларының өзгерістеріне, сондай-ақ инвестициялық немесе қаржылық қызметінің нәтижесі болып табылатын кірістеріне немесе зияндарына қарап түзетулер енгізіледі.
Мекеменің қаржылық қызметінен алынатын ақша қаражаттарының қозғалысы туралы ақпаратты жеке ашудың зор маңызы бар, өйткені бұл ақпарат мекемеге капитал беретін инвесторлардың ақша қаражаттарының болашақ түсімдеріне қатысты талаптарын болжау үшін қажет.

 


1 | 2 |

Поиск по сайту:



Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав. Студалл.Орг (0.016 сек.)