JOHN MEARSHEIMER

Głównymi źródłami wojny i pokoju są rozmieszczenie i natura siły militarnej.

Tzw. „ DŁUGI POKÓJ ” (1945-1990) wynikał z:

1. Dwubiegunowego systemu siły militarnej

2. Względnej równości pod względem potencjału militarnego

3. Dysponowania przez supermocarstwa bronią jądrową

Wycofanie się supermocarstw z Europy może zapoczątkować system wielobiegunowy (w Europie: Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Rosja, Włochy), system mniej stabilny, co więcej wycofanie to wyeliminuje z Europy arsenały nuklearne, a tym samym wpływ, jakie broń ta miała na politykę europejską.

Zimna wojna była główną przyczyną transformacji regionu Europy naznaczonego konfliktami i wojną w pokojowy, zaś Europa wielobiegunowa będzie skutkować anarchią niestabilnością, groźbą konfliktów międzynarodowych, kryzysów i wojen.

ROBERT GILPIN

Dla wielu realistów, anarchia nie jest jedyną przyczyną konfliktu, który powoduje, że sferę międzynarodową do "samopomocy" środowiska, ale również daje dużą wagę do "ograniczeń w polityce nałożonych ludzkiego egoizmu", lub " ograniczenia, które brudnej i egoistyczne aspekty natury ludzkiej na miejscu prowadzenia dyplomacji ". inaczej rzecz ujmując, jest to wewnętrzny czynnik" egoizm "i zewnętrzna" stan anarchii ", że według Robert Gilpin, wymaga" prymat w całej władzy w życiu politycznym i bezpieczeństwa ". according to Robert Gilpin, requires ‘the primacy in all political life of power and security’.

zmiany w systemie międzyanodowym- początkowo stabilność i stan rónowagi; w wyniku zróżnicowanego wzrostu poszczególnych państw następuje redystrybucka siły w systemie.

Teorie integracji europejskiej

Funkcjonalizm, neofunkcjonalizm, liberalizm międzyrządowy

TEORIE INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ

FUNKCONALIZM:

Za jej twórcę uważa się Davida Mitrany’ego, powstała w latach 40 XX w. Mitrany wychodził z założenia, że należy unikać ideologii, dogmatów, systemów filozoficznych, które mogłoby utrudniać działanie, trzeba się natomiast skupić na konkretnych wydarzeniach i potrzebach. Przeciwstawia ona zatem pragmatyzm ideologii, głosi prymat gospodarki nad polityką. Jego zdaniem, potrzeby międzynarodowej współpracy gospodarczej wywierają presję na zacieśnianie współpracy między narodami, zaś integracja w jednej dziedzinie powoduje samoczynną jej rozciąganie się na inne dziedziny (tzw. efekt „samonapędzania” — spill over). Rozwiązania ponadnarodowe winny być konsekwencją integracji, a nie jej impulsem.

NEOFUNKCONALIZM:

Jej podstawy sformułował pod koniec lat 50 XX w. Ernst B Haas, rozwinął ją Leon Lindberg według tej koncepcji uczestnicy procesu integracji najpierw podejmują decyzje o charakterze ekonomiczno-społecznym, a następnie rozszerzają ją o sferę polityczną. Jej twórcy dużą wagę przywiązywali do mechanizmu współpracy regionalnej. Twierdzili, że integracja ekonomiczna i polityczna są ze sobą powiązane na zasadzie efektu rozprzestrzeniania się, integracja jest wynikiem działania sił politycznych, które poprzez współpracę dążą do rozwiązywania sporów – dochodzą do porozumienia i powierzają swoje kompetencje wspólnym organizacjom wyposażonym w ponadnarodowe uprawnienia. Podstawowa różnica między funkcjonalizmem a neofunkcjonalizmem dotyczy poglądu na rozprzestrzenianie się idei integracyjnych, funkcjonaliści uważają, iż jest to proces automatyczny, natomiast neofunckjonaliści twierdzą, iż automatyzm ten jest ograniczony i wymaga decyzji politycznych.

LIBERALIZM MIĘDZYRZĄDOWY

Koncentruje się natomiast na wewnętrznym tworzeniu koalicji, znaczeniu siły relatywnej oraz roli przywódców narodowych w rozwoju integracji. W ujęciu tym integracja europejska rozwija się poprzez negocjacje na konferencjach międzyrządowych, po których następuje okres konsolidacji. Nurt ten łączy liberalną logikę powstawania preferencji wewnątrz państwa, z realistycznym mechanizmem negocjacji międzyrządowych, gdzie decydujące znaczenie ma siła państw.

Globalizm

Globalizacja jest pojęciem używanym, aby opisać zmiany w społeczeństwach i gospodarce światowej, które wynikają z gwałtownego wzrostu międzynarodowej wymiany handlowej i kulturowej. Opisuje zwiększenie wymiany informacyjnej, przyspieszenie i spadek cen transportu, a także wzrost handlu międzynarodowego oraz inwestycji zagranicznych spowodowanych znoszeniem barier oraz rosnących współzależności między państwami.

· Wymiary globalizacji:

· polityczny (zmiana miejsca i roli państwa w stosunkach międzynarodowych, polityczne wpływy wielkich korporacji i firm medialnych, terroryzm globalny),

· gospodarczy (handel, finanse, produkcja, dystrybucja),

· naukowo-techniczny (wymiana naukowa, sieci naukowe, transfer technologii),

· społeczny (przepływ informacji, przepływ idei, migracje, przestępczość transnarodowa).

Skutki globalizacji dla stosunków międzynarodowych:

• zmiana pozycji, funkcji i roli państwa;

• wpływ na prawne i polityczne zasady stosunków międzynarodowych;

• zmiana struktury pionowej współczesnych stosunków międzynarodowych – tj. z jednej strony wzrost potęgi USA, których przewaga nad resztą świata nie maleje, dążących otwarcie do utrzymania swej hierarchicznie dominującej pozycji, a z drugiej – żywiołowe powstawanie zjawiska global governance.

Teoria systemu światowego

TEORIA ZALEŻNOŚCI (teorii systemu światowego)– Immanuel Wallerstein

Podstawą struktur intniejącego systemu światowego są interakcje dominacji i podporządkowania, występujące pomiędzy państwami Płn i Płd

Zwolennicy dependyści (dependencia zależność)

Działalność państw zdeterminowania jest przez miejsce jakie zajmują w systemie między

Państwa centrum

Pastwa półperyferyjne

Państwa peryferyjne

Pańtwa bogate zajmuja uprzywilejowaną pozycje w światowym systemie międzyn i są w stanie saodzielnie kształtować sowja polityke wewn i zewnet.

Polityka eksploatacji wobec państw biednych.

Państwom biednym narzucona jest hierarchiczność pozycji; nie mają szans na kreowanie polityki wenet i zewnet.

Zależnoś ckrajów Płd od krajów Płn

Państwa Płd tracą coraz więcej w warunkach wolnego handlu z państwami PŁN które z kolei zyskują na sile

Winą z niedorozwój pństw PŁN dependyści obarczali strukturę systemu gospodarki światowej oraz historyczne dziedzictwo kolonializmu.

Gra o sumie zerowej – zysk jednych jest stratą drugich REALIZM

Awans jednego państwa w hierarchii systemowej związany z szybszym rozwojem ekonomicznym musi spowodować degradację innego państwa w tej hierarchii.

System światowy:

-trzy segmenty(centrum(rdzeń) półperyferie, peryferie)

-półperyferia jako ekspoatowane i mogące eksploatować, stabilizatory systemu

-zmiana statusu półperyferii

→ wykorzystanie okazji – wykorzystanie momentu osłabienia danego państwa rdzenia; mogą zrezygnować z importu drogich dóbr konsumpcyjnych na rzecz wyłącznego importu dóbr kapitałowych

→ zaporoszenie – jeśli nie ma kryzysu; otwieranie rynków państw półperyferyjnych na korporacje wielonarodowe; konkurencyjnośc poprez mniej restrykcyjne regulacje dotyczące praw antymonopolowych, standardów pracy, niższe taryfy podatkowe

→ o własnych siłach – czyli samowystraczalność i zupełna niezależność w sferze politycznej, spłecznej, kulturowej i gosp;

Problem bezpieczeństwa (system bezpieczeństwa zbiorowego, zbiorowa obrona)

System bezpieczeństwa zbiorowego - system instytucjonalny, którego celem jest zapobieganie konfliktom pomiędzy państwami członkowskimi. Obejmuje on swym zasięgiem wszystkie państwa danego obszaru, niezależnie od ich różnorodności. Pierwszą historyczną próbą utworzenia tego rodzaju systemu było powołanie Ligi Narodów w 1920 roku. Obecnymi przykładami takich konstrukcji są Organizacja Narodów Zjednoczonych (zasięg uniwersalny) oraz Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (zasięg regionalny).

Elementy systemu zbiorowego bezpieczeństwa:

zakaz użycia siły zbrojnej pomiędzy członkami;

pokojowe rozstrzyganie sporów;

stosowanie ogólnych zasad stosunków międzynarodowych;

stosowanie sankcji wobec agresora i podejmowanie decyzji o ich użyciu przez powołane do tego organy;

kontrola i ograniczanie zbrojeń;

ujęcie systemu w formie organizacji międzynarodowej powstałej na bazie traktatu lub porozumienia.

Problem bezpieczeństwa

4 kwietnia 1949 roku Traktatu Północnoatlantyckiego (Waszyngtońskiego), powołującego do życia wspólny system bezpieczeństwa, oparty na partnerstwie między dwunastu państwami.

W ramach kolektywnej obrony ważne miejsce ma artykuł 5. Traktatu, jednak sposób, w jaki został sformułowany, nie tworzył sojuszniczego systemu reagowania. Zgodnie z jego treścią członkowie Sojuszu decydowali o wzajemnej pomocy na podstawie mechanizmów ustrojowych. Przepis ten budził wiele rozbieżności interpretacyjnych. Duże problemy sprawiało pojęcie „agresja zbrojna”, które nie miało oficjalnej i powszechnie uznawanej definicji. W konsekwencji jej stwierdzenia dokonywali – na mocy autonomicznej decyzji – sami członkowie. Inne wątpliwości dotyczyły trybu udzielenia pomocy i formy, w jakiej miałaby zostać udzielona (na przykład działania zbrojne)[12]. Zobowiązanie wzajemnego wsparcia dotyczyło napaści w Europie lub Ameryce Północnej. Artykuł 6. dodawał do tych obszarów jeszcze algierskie departamenty Francji (inne posiadłości kolonialne państw członkowskich wyłączono z zakresu obowiązywania Traktatu). Przepis stanowił, że jakikolwiek atak w tym regionie „będzie uznany za napaść przeciwko nim wszystkim”. Następnie, odwołując się do artykułu 51. Karty Narodów Zjednoczonych, każdy z członków Sojuszu zobowiązywał się, że „udzieli pomocy Stronie lub Stronom napadniętym, podejmując niezwłocznie, samodzielnie jak i w porozumieniu z innymi Stronami, działania, jakie uzna za konieczne, łącznie z użyciem siły zbrojnej”. Wszystko w majestacie prawa międzynarodowego, które nakazywało informowanie o podjętych działaniach Radę Bezpieczeństwa i zaprzestanie ich, gdy podejmie ona kroki konieczne do przywrócenia i utrzymania pokoju na świecie. Radę uznano za zwornik bezpieczeństwa międzynarodowego, a działania Sojuszu nie miały prawa wkraczać w jej kompetencje, co wyrażono wprost: „Niniejszy traktat (…) nie narusza głównej odpowiedzialności Rady Bezpieczeństwa za utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa’’. W latach późniejszych przekonaliśmy się, że nie było to takie pewne.

Możliwość wzmocnienia aspektu kolektywnej obrony przewiduje artykuł 4. „konstytucji” NATO. Na jego mocy strony mogą zwoływać konsultacje i domagać się dyskusji, „ilekroć, zdaniem którejkolwiek z nich, zagrożone będą integralność terytorialna, niezależność polityczna lub bezpieczeństwo którejkolwiek ze Stron”.

Środowisko naturalne

Ochrona środowiska w stosunkach międzynarodowych.

- współpraca w ramach organizacji narodowych jak ONZ, EU, etc.

- l.70 i 80 UE tworzyła prawo zakazujące i naprawiające szkody, natomiast dziś zajmuje się prewencją, np. nakaz recyclingu.

- UE wprowadziła odpowiedzialność sprawcy za zanieczyszczenie,

- jeśli ekologia stwarza zagrożenie dla gospodarki państwa, to stawia się ekologię na drugim miejscu.

- dotyczy zasobów naturalnych.

Płeć kulturowa (feminizm)

Płeć kulturowa - społecznie skonstruowanie postawy oraz zachowanie zorganizowanie dychotomicznie określone jako męskośc I kobiecośc.Nazywana jest ona skonstruowana spoleczna katgoria plci biologocznej.

Celem dzalan piewszych feministek bylo nie tylko zapewnienie kobietom prawa do glosowania w wyborach lencz takze szeroka dzialalnosz na rzecz reform spolecznych w zakresie opieki zdrowotnej higieny moralnosci spolecznej zniesienia niewolnictwa i edykacji Niekotore z nich to: Elizabeth Blackwell,Margaret Sanger, Maria W Stewart, Victoria Claflin Woodhull. Druga fala feminizmu okreslana byla na poczatku lat 60 XX w.

Kategorie teorii feministycznych:

Feminizm reformistyczny –punktm wyjscia jest stwierdzenie ze podobienstwa miedzy kobieta a mezczyzna sa wieksze niz roznice Kobiety pragna posiadac tak samo jak mezczyzni pelne uczestnictwo we wszystkich dziedzinach zyca spolecznego

Fem oporu - dowodzi on ze dominacja meska w spoleczenstwie nie jest likwidowana poprzez urzeczywistnienie sia ustaw ktore okreslaja rownosc obu plci poniewaz jest zbyt silnie utwalone w codzinnych relacjach spolecznych

Fem rebelianski - uwaga skoncentrowana jest na wspolzaleznosciach pomiedzy roznymi formami nierownosci miedz kobietami,a mezczyznami przy przujeciu takich kategorii jak plech rasa pochodzenie etniczne i klasowe oraz orientacja seksualna

Teoria krytyczna

Postmodernizm

Konstruktywizm

Teoria normatywna

Teoria krytyczna – wiązała się z myslą marksistowską i neomarksistowską (główni przedstawiciele to Cox i Andrew Linklater).

- krytyka kapitalizmu i podziału na klasy.

- chcieli ujawnić naturę stosunków międzynarodowych czyli, że bogata Północ wykorzystuje biedne Południe.

- Cox mówił, że wiedza zawsze komuś służy, nie ma obiektywnej wiedzy.

- opierała się na założeniach, że świat społeczny jest wytworem czasu i przestrzeni.

- system jest wytworem struktury najpotężniejszych państw, stosunki międzynarodowe z biegiem czasu się zmieniają.

- wiedza nie jest obiektywna, bo zawsze odzwierciedla interesy badacza i jego perspektywę społeczną.

- dążyła do obalenia systemu światowego.

. Postmodernizm (przedstawiciel – Ashley)

- rozwinął się we Francji i rozkwitł w latach 80.

- podważał istnienie prawdy obiektywnej,

- kwestionował to, że badacze mogą tworzyć wiedzę.

- wiedza jest zawsze skażona przez punkt widzenia badacza.

- dotychczasowe teorie były metanarracją, czyli takimi opowieściami, które jakby odkrywają świat, ale tak naprawdę nie odkrywają.

- każda teoria sama wskazuje co uznaje za fakt, więc nie ma bezstronnej płaszczyzny.

- to co dotyczy ludzi jest subiektywne, więc nie ma prawdy.

- istnieje wersja umiarkowana, mówiąca że wiedza może składać się z elementu obiektywnego, czyli posiadanie wiedzy jak np. waga, liczba, czas oraz subiektywnego czyli wartości i pojęcia. Pojęcia są niejednoznaczne.

. Konstruktywizm (od konstruowania).

- stosunki międzynarodowe nie są czymś materialnym,

- są wytworem intersubiektywnej swiadomości, np. to że się odróżniamy jest dlatego, że wierzymy w to, że jesteśmy np. Polakiem, Szwajcarem, etc. Gdyby te idee nie istniały to nie byłoby różnych narodów.

- system międzynarodowy jest wytworem człowieka, nie istnieje naturalnie,

-badali konflikty (jaką rolę odgrywały stereotypy, uprzedzenia),

- narody są konstrukcją społeczną.

Поиск по сайту: