Г) крыжова-купальны

9 Беларускі майстар XX ст., які аднавіў крыж Ефрасінні Полацкай.

а) Мікалай Кузьміч;

б) Пётр Міланега;

в) Пётр Машэраў;

г) Канстанцін Ракасоўскі.

10 Фрэскавы жывапіс – гэта

а) верхняя галерэя царквы;

б) мастацтва малюнку вадзянымі фарбамі па сырой тынкоўцы;

в) назва царкоўнага музычнага інструмента;

г) керамічны сасуд, замураваны ў сцяну храма.

Літаратура

1 Архітэктура Беларусі: нарысы эвалюцыі ва ўсходнеславянскім і еўрапейскім кантэксце. У 4 т. Т.1. IX-XVI стст. / А.І. Лакотка [і інш.] Навук. рэд. А.І. Лакотка – Мінск: Беларуская навука, 2005. – 392 с.

2 Архітэктура Беларусі: Энцыкл.даведнік/ Бел.Энцыкл.; Рэдкал.: А.А.Воінаў і інш. – Мн.: БелЭн, 1993 – 620 с.

3 Гісторыя беларускага мастацтва: У 6 т. Т.1: Ад старажытных часоў да другой паловы XVI ст./ Рэд.кал.: С.В.Марцэлеў (гал.рэд.) і інш. – Мн.: Навука і тэхніка, 1987 – 304 с.

4 Кулагін, А.М. Праваслаўныя храмы на Беларусі / А.М. Кулагін - Энцыкл.даведнік/ Рэдсавет: Пашкоў Г.П. (гал.рэд.) і інш.; Навук.рэд. Мартыненка Т.Р., Пешын С.У.; Маст.Бокі С.У –Мінск: Бел.Энцыкл, 2001 – 327 с.

5 Лазука, Б.А. Гісторыя беларускага мастацтва: у 2 т. Т. 1. Першабытны лад – XVII ст. / Б.А. Лазука. – Мн.: Беларусь, 2007. – 252 с.

6 Мураваная царкоўная архітэктура / Беларусы: У 8 т. Т.2. Дойлідства / А.І. Лакотка; Інст-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; Рэд.кал.: В.К.Бандарчык, М.Ф.Піліпенка, А.І.Лакотка: Мінск: Тэхналогія, 1997 – 391 с.

ТЭМА 2. ПІСЬМЕННАСЦЬ УСХОДНІХ СЛАВЯН X - XIII СТ.

1 Помнікі эпіграфікі на беларусі x - xiii ст.

2 Пісьменнасці ўсходніх славян. Алфавіт.

3 Перакладная літаратура X - XIII ст.

4 Кананічныя творы, патрыстыка, агіяграфія, пацерык.

5 Тураўскае і Аршанскае евангеліе.

Асноўныя паняцці

Эпіграфіка, лапідарная эпіграфіка, графіці, палеаграфія, сфрагістыка, пячатка Ізяслава, Барысавы камяні, Рагвалодаў камень, Варацішын крыж, іканаграфія, рунічнае пісьмо, Кірыл і Міфодзій, алфавіт, кірыліца, глаголіца, графіці на мурах Сафійскага сабора і Барысаглебскай царквы ў Гродна.

Тэматыка рэфератаў

1 З’яўленне пісьменнасці на Беларусі.

2 Роля хрысціянства ў развіцці культуры Беларусі X - XIII ст.

3 Старажытныя надпісы на мурах беларускіх храмаў X - XIII ст.

Пытанні для самакантроля

1 Што сабою ўяляла рунічнае пісьмо?

2 Назавіце асаблівасці кірылічнага пісьма. У чым прычына яго хуткага распаўсюджання сярод славянскіх народаў?

3 Дайце азначэнне паняццю “эпіграфіка”. Назавіце важнейшыя помнікі эпіграфікі X - XIII ст.

4 Дайце азначэнне паняццю “графіці”.

5 Ахарактарызуйце надпісы на мурах Сафійскага сабора ў Полацку.

Тэсты

1 Надпіс на крыжы Лазара Богшы зроблены:

а) кірыліцай;

б) лацінкай;

в) іерогліфамі;

г) рунамі.

2 Колькасць захаваўшыхся на Беларусі да сёняшняга дня Барысавых камянёў:

а) пяць;

б) дзевяць;

в) сорак;

г) ні аднаго.

3 Знаходка XIII ст. – грэбень з дрэва, на якім паслядоўна размешчаны славянскія літары, і які выконываў ролю буквара, знойдзены ў

а) Бярэсці;

б) Мсціславе;

в) Полацку;

г) Віцебску.

4 Пячатка Ізяслава знойдзена ў горадзе

а) Мінску;

б) Ноўгарадзе;

в) Смаленску;

г) Полацку.

5 Самы старажытны надпіс на гліняным посудзе славянскімі літарамі на тэрыторыі Беларусі

а) “гарохва”;

б) “з намі Бог”;

в) “вялікі князь”;

г) “запрашаем каліласка”.

Асноўныя паняцці

Алфавіт, кірыліца, глаголіца, пісала, сцілус,атрамент, індзіга, лазурыт, кінавар, каліграфія, пергамент, бераста, берасцяная грамата, Віцебская і Мсціслаўская берасцяныя граматы, папера, папяровая мельніца, бібліятэкі і скрыпторыі, Ефрасіння Полацкая.

Тэматыка рэфератаў

1 Кірыліца і глаголіца.

2 Летапісанне на беларускіх землях ў XI - XIII ст.

3 Археалагічныя знаходкі прыналежнасцей для пісьма на Гомельшчыне.

Поиск по сайту: