Літаратура

1 Верещагин, Е.М. История возникновения древнего общеславянского литературного языка: Переводческая деятельность Кирила и Мифодия и их учеников/ Е.М. Верещагин; / Моск. гос. ун-т им. М. В. Ломоносова, Науч.-метод. центр рус. яз. – Москва: Мартис, 1997. –199 с.

2 Истрин, В.А. 1100 лет славянской азбуке/ В.А. Истрин – Москва: Наука, 1988. – 240 с.

3 Маркова, Т. Б. Библиотека в истории культуры / Т. Б. Маркова - Санкт-Петербург: Наука, 2008 - 325 с.

4 Муравьев, А.В., Сахаров, А.М. Очерки истории русской культуры IX – XVII вв./ А.В. Муравьёв, А.М. Сахаров – Москва: Просвещение, 1984. –377 с.

5 Саверчанка, І. В. Беларуская літаратура X-XV стст. / [укладанне, прадмова, каментарый І. В. Саверчанкі] - Мінск: Беларуская навука, 2010. - 409 с.

6 Уханова, У.В. У истоков славянской письменности/ У.В. Уханова – Москва: Муравей, 1998. – 240 с.

7 Флоря, Б.Н. Судьбы кирилло-мефодиевской традиции после Кирилла и Мефодия/ Б.Н. Флоря, А.А. Турилов, С.А. Иванов – Санкт-Петербург: Алтея, 2000. – 471 с.

Асноўныя паняцці

Тураўскае евангелле, Аршанскае евангелле, фаліянт, кодэкс, каміза, іныцыялы, мініяцюра, свецкая і царкоўная літаратура, перакладная літаратура, кананічныя творы, патрыстыка, агіяграфія, пацерыкі, арыгінальная літаратура, жыціі Ефрасінні Полацкай і Аўрамія Смаленскага, аратарская проза, Кірыла Тураўскі, «Прытча аб чалавечай душэ», Клімент Смаляціч. «Наказаніе» полацкага епіскапа Сімяона.

Тэматыка рэфератаў

1 Жыціе Кірылы Тураўскага.

2 Казанне пра Іудзейскае царства.

3 Помнікі кніжнай культуры.

Пытанні для самакантроля

1 Прыявдзіце доказы таго, што ў Сярэднія вякі кнігі былі вялікай каштоўнасцю.

2 Як называецца літаратурны жанр павучальнага чытання рэлігійнага характару X - XIII ст.?

3 Вызначце выдатных асветнікаў XII ст. на беларускіх землях.

4 Ахарактарызуйце ролю Ефрасінні Полацкай ў развіцці культуры Беларусі.

5 Вызначце мастацкія асаблівасці Тураўскага і Аршанскага евангелія.

Тэсты

1 Жанр аскетычнай літаратуры, з’явіўся на Беларусі з Візантыі, у якім прыводзяцца выслоўі святых айцоў царквы, падзвіжнікаў і кароткія звесткі аб іх жыцці ­– гэта

а) летапіс;

б) пацерык;

в) быліна;

г) ода.

2 Розныя легендарныя аповесці і апавяданні, у якіх больш ярка, падрабязна і свабодна распрацоўваліся біблейскія сюжэты, вобразы, матывы. Гэтыятворыафіцыйна не прызнавалісяхрысціянскайцарквою, наватчасам забараняліся -

а) Біблія;

б) агіяграфія;

в) апокрыфы;

г) быліны.

3 Творы айцоў альбо настаўнікаў царквы, вядомых пісьменнікаў-багасловаў, яркіх прадстаўнікоў раннехрысціянскай павучальнай і аратарскай прозы –

а) патрыстыка;

б) логіка;

в) рыторыка;

г) філасофія.

4 Такія сярэднявечныя творы, як “Александрыя”, “Троя”, “Аповесць пра Аўраама і Іасафата”, “Аповесць пра Акіра Прамудрага” з’яўляюцца прыкладамі

а) агіяграфіі;

б) перакладной белетрыстыкі;

в) рыторыкі;

г) патрыстыкі.

5 Аўтарам агіяграфічнага твора канца 11 – пачатку 12 ст. “Жыція Феадосія Пячорскага” з’яўляецца:

а) Ефрасіння Полацкая;

б) Кірыл Тураўскі;

в) Клімент Смаляціч;

г) Нестар.

6 Пра каго ідзе гаворка: “Пасля ж, прагнучы подзвігаў большых, увайшоўшы шчасны ў слуп і жыў нейкі час пустэльнікам, яшчэ больш працуючы ў посце і малітвах, і выклаў ён шмат Боскіх пісанняў, і набыў славу вялікую па ўсім тым краі”?

а) Францыск Скарына;

б) Кірыл Тураўскі;

в) Ефрасіння Полацкая;

г) Нестар.

7 Пра каго ідзе гаворка: “І кожны дзень навучала сёстраў сваіх: старых вучыла цярпенню і ўстрыманню, юных – душэўнай чысціні і цялеснаму супакаенню, гавенню шчыраму, хаджэнню рахманаму, голасу ціхмянаму, слову дабрачыннаму, ядзенню і піццю маўкліваму”?

а) Рагнеда;

б) княгіня Вольга;

в) Ефрасіння Полацкая;

г) Звеніслава.

8 Найбольш старажытная гістарычна вядомая рукапісная кніга на Беларусі, якая захавалася да нашых дзён –

а) Полацкае Евангелле;

б) Тураўскае Евангелле;

в) Полацкі летапіс;

г) Іпацьеўскі летапіс.

9 Як называлі першую літару на старонцы сераднявечных кніг, звычайна прыгожа аформленую?

а) ініцыял;

б) пратограф;

в) сімвал;

г) буква.

10 Сярод жанраў літаратуры назавіце той, які не меў распаўсюджання на Беларусі ў X - XIII ст.

а) агіяграфічны;

б) патрыстыка;

в) фантастычны;

г) аратарская проза.

Поиск по сайту: