доц. Нурахов Д.Б

аға оқыт. Жумаева Г.Ш.

ТАҚЫРЫП: ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТАЛДАУ ӘДІСТЕРІ. НЕГІЗГІ ЭКОНОМИКАЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРДІ БОЛЖАУ ӘДІСТЕРІ

МАҚСАТЫ

Студенттерді дәріхана ұйымдарының (фирмалардың) қаржы-шаруашылық қызметінің негізгі экономикалық көресткіштерін экономикалық талдау және болжау әдістеріне үйрету.

Үйрету міндеттері – студенттерді таныстыру:

· экономикалық талдаудың әдістерімен;

· дәріхана ұйымдарының (фирмалардың) қаржы-шаруашылық қызметінің негізгі экономикалық көрсеткіштерін болжау әдістерімен.

ТАҚЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҚТАРЫ

1. Дәріхана ұйымының қызметінің экономикалық талдауы.

2. Экономикалық талдау пәні.

3. Экономикалық талдаудың әдістері мен тәсілдері:

· салыстыру;

· топтау;

· баланстық байланыс;

· графикалық.

4. Экономикалық талдаудың мақсаты.

5. Дәріхананың қаржы-шаруашылық қызметінің жоспарын жасау тәртібі.

6. Дәріхананың сауда-қаржы жоспарының әдістері мен тәсілдері:

· нормативті;

· экономикалық тиімділік;

· статистикалық;

· эксперимент.

ҮЙРЕТУ ЖӘНЕ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ

Тақырып бойынша негізгі тұүсініктерді оқып-үйрену. Кіші топтардағы жұмыс. Презентация:

· Экономикалық талдау пәні.

· Экономикалық талдаудың әдістері мен тәсілдер.

· Экономикалық талдаудың мақсаты.

· Дәріхана ұйымының қаржы-шаруашылық қызметінің жоспарын жасау тәртібі.

· Дәріхана ұйымының сауда-қаржы жоспарын жасау әдістері.

ӘДЕБИЕТ

Негізгі:

1. Багирова В.Л. Управление и экономика фармации. – Москва: Медицина, 2004. – 716 с.

2. Лоскутова Е.Е. Управление и экономика фармации. Фармацевтическая деятельность. Организация и регулирование. – Москва: Академия, 2003.

3. Абдуллин К.А. Экономика фармации. Учебное пособие. – Алматы, 2006. – 195 с.

Қосымша:

1. Криков В.П., Прокопишин В.И. Организация и экономика фармации. – Москва: Медицина, 1999. – 624 с.

2. Абдуллин К.А. Анализ и планирование хозяйственно-финансовой деятельности аптечных организаций. – Алматы, 2003. – 78 с.

3. Кодекс Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года «О здоровье народа и системе здравоохранения».

СҰРАҚТАР БОЙЫНША БАҚЫЛАУ

Вариант 1

1. Дәріхана ұйымының қызметінің экономикалық талдауы.

2. Дәріхананың сауда-қаржы жоспарының әдістері мен тәсілдері:

· нормативті;

· экономикалық тиімділік;

· статистикалық;

· эксперимент.

Вариант 2

1. Экономикалық талдау пәні.

2. Дәріхананың қаржы-шаруашылық қызметінің жоспарын жасау тәртібі.

Вариант 3

1. Экономикалық талдаудың мақсаты.

2. Экономикалық талдаудың әдістері мен тәсілдері:

· салыстыру;

· топтау;

· баланстық байланыс;

· графикалық.

ТАҚЫРЫП: ФАРМАЦЕВТИКАЛЫҚ НАРЫҚТАҒЫ НЕГІЗГІ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЗАҢДАРДЫҢ ӘРЕКЕТІ, ТҰТЫНУШЫЛАР ІС-ӘРЕКЕТІНІҢ ЗАҢДЫЛЫҚТАРЫ

МАҚСАТЫ

Студенттерді фармацевтикалық нарықтағы негізгі экономикалық заңдардың әрекетімен және тұтынушылар іс-әрекетінің заңдылықтарымен таныстыру.

Үйрету міндеттері –студенттерді таныстыру:

· негізгі экономикалық заңдардың әрекетімен;

· фармацевтикалық нарықтағы тұтынушылардың іс-әрекетінің заңдылықтарымен.

ТАҚЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҚТАРЫ

1. Нарық, сұраныс түсініктеріне анықтама беру.

2. Сұраныс заңы.

3. Ұсыныс заңы.

4. Нарықтық тепе-теңдік – ұсыныс және сұраныс.

5. Сұраныстың бағалық икемділігі.

6. Сұраныстың бағалық икемділігінің формуласы.

7. Икемді және икемсіз сұраныс.

8. Жеке икемділік.

9. Нарықтық экономика жағдайындағы тұтынушылардың іс-әрекеті.

10. Тұтынушылар іс-әрекетіне әсерін тигізетін факторлар.

ҮЙРЕТУ ЖӘНЕ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ

Тақырыптың негізгі түсініктерді үйрену. Кіші топтардағы жұмыс. Презентация:

· Сұраныс заңы. Ұсыныс заңы.

· Нарықтық тепе-теңдік – ұсыныс және сұраныс.

· Сұраныстың бағалық икемділігі. Сұраныстың бағалық икемділігінің формуласы.

· Нарықтық экономика жағдайныдағы тұтынушылардың іс-әрекеті. Тұтынушылар іс-әрекетіне әсерін тигізетін факторлар.

ӘДЕБИЕТ

1. Багирова В.Л. Управление и экономика фармации. – Москва: Медицина, 2004. – 716 с.

2. Лоскутова Е.Е. Управление и экономика фармации. Фармацевтическая деятельность. Организация и регулирование. – Москва: Академия, 2003.

3. Абдуллин К.А. Экономика фармации. Учебное пособие. – Алматы, 2006. – 195 с.

СҰРАҚТАР БОЙЫНША БАҚЫЛАУ

Вариант 1

1. Нарық, сұраныс түсініктеріне анықтама беру.

2. Тұтынушылар іс-әрекетіне әсерін тигізетін факторлар.

Вариант 2

1. Сұраныс заңы.

2. Сұраныстың бағалық икемділігінің формуласы.

Вариант 3

1. Ұсыныс заңы.

2. Икемді және икемсіз сұраныс.

Вариант 4

1. Нарықтық тепе-теңдік – ұсыныс және сұраныс.

2. Жеке икемділік.

Вариант 5

1. Сұраныстың бағалық икемділігі.

2. Нарықтық экономика жағдайындағы тұтынушылардың іс-әрекеті.

ТАҚЫРЫП: ФАРМАЦЕВТИКАЛЫҚ ҰЙЫМНЫҢ БАҒАЛЫҚ САЯСАТЫ

МАҚСАТЫ

Баға түзудің жалпы принциптерін оқып-үйрену.

ТАҚЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҚТАРЫ

1. Нарық типтері.

2. Бағалық саясат әдістері.

3. Бағаны есептеу әдістері.

4. Бағаны түзету тәртібі.

ҮЙРЕТУ ЖӘНЕ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ

Сұрақтар бойынша пікірталас:

· Сұраныс заңы.

· Ұсыныс заңы.

· Нарықтық тепе-теңдік – ұсыныс және сұраныс.

· Сұраныстың бағалық икемділігі. Сұраныстың бағалық икемділігінің формуласы.

· Нарықтық экономика жағдайында сатып алушылардың мінез-құлқы. САтып алушылардың іс-әрекетіне әсер ететін факторлар.

Кіші топтардағы жұмыс

1. Баға түзу міндеттерін қою.

2. Баға түзу әдістерін таңдау.

3. Жаңа тауарға бағаны белгілеу.

4. Жеңілдікпен және есептеулермен бағаны белгілеу.

5. Бағаның инициативалы өзгеруі.

6. Фармацевтикалық тәжірибедегі баға саясатының ерекшеліктері.

ӘДЕБИЕТ

Негізгі:

1. Багирова В.Л. Управление и экономика фармации. – Москва: Медицина, 2004. – 716 с.

2. Абдуллин К.А. Экономика фармации. Учебное пособие. – Алматы, 2006. – 195 с.

Қосымша:

1. Криков В.П., Прокопишин В.И. Организация и экономика фармации. – Москва: Медицина, 1999. – 624 с.

СҰРАҚТАР БОЙЫНША БАҚЫЛАУ

Вариант 1

1. Таза бәсекелестік нарығы.

2. Баға түзу міндеттері.

Вариант 2

1. Монополистік бәсекелестік нарығы.

2. Өнімдерге бағаны анықтау.

Вариант 3

1. Олигополия.

2. Бағаны өзгерту стратегиясы.

Вариант 4

1. Таза монополия.

2. Фармацевтикалық тәжірибедегі баға саясатының ерекшеліктері. Баға прогрестің қозғаушы күші ретінде.

Вариант 5

1. Баға түзу міндеттерін қою.

2. Бағаның инициативалы өзгеруі.

Вариант 6

1. Сұранысты анықтау.

2. Дискриминациялық бағаны белгілеу.

Вариант 7

1. Шығынды бағалау. Бәсекелестер бағасы мен тауарларына талдау жасау.

2. Өтімге (сатуға) дем беру үшін бағаны белгілеу.

Вариант 8

1. Баға түзу әдістерін таңдау.

2. Жеңілдікпен бағаны белгілеу.

Вариант 9

1. Таза бәсекелестік нарығы.

2. Соңғы бағаны белгілеу.

Вариант 10

1. Монополистік бәсекелестік нарығы.

2. Жаңа тауарға бағаны белгілеу.

Вариант 11

1. Олигополия.

2. Тауарлық номенклатура шегінде баға белгілеу.

Вариант 12

1. Таза монополия.

2. Жаңа тауарға бағаны белгілеу.

ТАҚЫРЫП: ДӘРІЛІК ЗАТТАРҒА БАҒА ТҮЗУДІҢ ӘДІСТЕМЕЛІК ЫҢҒАЙЛАРЫ

МАҚСАТЫ

Студенттерді дәрілік заттарға баға түзудің әдістемелік ыңғайларына үйрету.

Үйретудің міндеті: нарық типтерін, бағалық саясат әдістерін және бағаны есептеу әдістерін білу.

ТАҚЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҚТАРЫ

1. Баға – түсінігі, түрлері және құрылымы.

2. Бағаның негізгі түрлері:

· мемлекеттің қатысу дәрежесіне байланысты – еркін, реттелетін;

· келісу мерзімдері бойынша – қатаң (қатты), жылжымалы, тұрақсыз;

· әрекет ету аймкғы бойынша – бірыңғай, аймақтық;

· тауарлық айналыс сферасы бойынша: көтерме, бөлшек;

· айырбас процесінің стадиясы бойынша – сатып алу, сату.

3. Бөлшек және көтерме ұйымның бағасының құрылымы.

4. Баға саясатын жүзеге асыру этаптары.

5. Баға түзу мақсаттары.

6. Баға түзуші факторлардың жүйесі:

· ортасы – мемлекет, экономика, нарық типі, дәстүр;

· ұсыныс – жабдықтаушылар, тауар-ауыстырғыштар, шығын, бәсекелес субъектілер және объектілер;

· сұраныс – тауар, тұтынушы.

ҮЙРЕТУ ЖӘНЕ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ

Сұрақтар бойынша пікірталас:

· Баға – түсінігі, түрлері және құрылымы.

Презентация:

· Көтерме және бөлшек ұйымның бағасының құрылымы.

· Баға түзуші факторларндың жүйесі.

Ситуациялық есептерді шешу:

«Дәрілік препараттарға бағаны мемлекеттік реттеу туралы» Үкіметтің қаулысы бойынша, 01.05.2000 бастап өмірлік маңызы бар дәрілік заттар тізіміне кірген дәрілер үшін белгіленген:

1) ДЗ (жеңілдікпен және тегін рецептпен босатылатындардан басқасы) бағаны қалыптастыру кезінде қолданылатын шекті көтерме үстемелер құралады:

· тікелей сатып алулар кезінде ДЗ отандық өндірушінің нақты босату бағасына 15% (мемлекеттік тіркеу бағасынан аспайтын);

· тікелей сатып алулар кезінде ДЗ шетелдік өндірушінің контракт бағасына 25 % (жүкті кеденде ресімдеумен байланысты шығындарды ескермегенде);

· тікелей өндірушілерден өзіндік қаржысы есебінен дәрілік заттарды сатып алатын көтерме сауда ұйымының босату бағасына 10%;

2) дәрілік заттарға (жеңілдікпен және тегін рецептпен босатылатындардан басқасы) бағаны қалыптастыруда қолданылатын шектің бөлшек үстемелер құралады:

· тікелей сатып алулар кезінде ДЗ өндірушінің нақты босату бағасына 35% (мемлекеттік тіркеу бағасынан аспайтын);

· көтерме сауда ұйымдары арқылы сатып алу кезінде көтерме сауда ұйымының босату бағасына 25%;

3) дайын есірткі ДЗ босатуға құқы бар дәріхана мекемелері мен көтерме сауда ұйымы үшін:

· шекті көтерме үстеме – 10%;

· шекті бөлшек үстеме – 10%.

Үйрету есебі: Дәріханаға көтенрмесауда ұйымынан бағасы 109,90 теңгеден алынған «Но-шпа» 40 мг № 100 (өмірлік маңызы бар ДЗ тізіміне енгізілген) үшін максимальды мүмкін болатын бағаны есептеу керек.

1. Максимальды мүмкін болатын үстемені қосамыз (2 п. қара) – 25%: 109,90 х 1,25 = 137,38 тг.

2. 10% ставкасы бойынша НДС қосамыз: 137,38 х 1,1 = 151,12 – максималды баға.

Төменде келтірілген препараттарға дәріхана үшін максимальды мүмкін болатын бағаны есептеңдер:

5-НОК № 50 – 357,00 Валидол с глюкозой № 10 – 21,00

Аллохол № 10 – 50,00 Викосол 0,15 мг № 30 – 57,00

Анальгин 0,5 № 10 – 22,00 Валокордин 50 мл – 450,00

Ангисепт 0,5 № 10 – 24,50 Холосас 140 г – 150,00

Бальзам «Золотая звезда» 4 г – 85,00

ӘДЕБИЕТ

Негізгі:

1. Багирова В.Л. Управление и экономика фармации. – Москва: Медицина, 2004. – 716 с.

2. Лоскутова Е.Е. Управление и экономика фармации. Фармацевтическая деятельность. Организация и регулирование. – Москва: ACADEMIA, 2003.

3. Абдуллин К.А. Экономика фармации. Учебное пособие. – Алматы, 2006. – 195 с.

Қосымша:

1. Криков В.П., Прокопишин В.И. Организация и экономика фармации. – Москва, 1999.

СҰРАҚТАР БОЙЫНША БАҚЫЛАУ

Вариант 1

1. «Еркін баға» түсінігіне анықтама беріңдер.

2. Бағаның негізгі элементтері – өзіндік құн және табыс.

Вариант 2

1. «Реттелетін баға» түсінігіне анықтама беріңдер.

2. Баға саясатының «Магиялық үшбұрышы» схемасын көрсетіңдер.

Вариант 3

1. «Қатаң баға» түсінігіне анықтама беріңдер.

2. Сұраныстың баға түзуші факторлары (тауар; тұтынушы).

Вариант 4

1. «Қозғалмалы баға» түсінігіне анықтама беріңдер.

2. Баға саясатын жүзеге асырудың негізгі этаптарын көрсетіңдер.

Вариант 5

1. «Тұрақсыз баға» түсінігіне анықтама беріңдер.

2. Баға түзудің мақсаттары.

Вариант 6

1. «Бірыңғай белдеулік баға», «Аймақтық баға» түсініктеріне анықтама беріңдер.

2. Ортаның бағаи түзуші факторлары (мемлекет; экономика; нарық типі).

Вариант 7

1. «Еркін баға» түсінігіне анықтама беріңдер.

2. Ұсныстың баға түзуші факторлары (жабдықтаушылар; ауыстырғыш-тауарлар; шығындар; бәсекелес субъектілер және объектілер).

Вариант 8

1. «Бөлшек баға» түсінігіне анықтама беріңдер.

2. Баға ұйымның қызметінің қандай негізгі экономикалық көрсеткіштеріне әсерін тигізеді?

ТАҚЫРЫП: ТАУАРЛАРДЫҢ САТЫЛУ КӨЛЕМІН БОЛЖАУ

МАҚСАТЫ

Студенттерді дәріхана ұйымындағы тауарлардың сатылу көлемін болжау әдістеріне үйрету.

Үйрету міндеттері – студенттерді таныстыру:

· тауарайналымының құрылымымен;

· оның құрамдас бөліктерін болжау әдістерімен.

ТАҚЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҚТАРЫ

1. Экономикалық талдаудың негізгі міндеттері және әдістері.

2. Перспективалы және ағымдағы жоспарлау.

3. Дәріхананың, фирманың қаржы-шаруашылық қызметін жоспарлаудың ерекшеліктері.

4. Жоспарлаудың баланстық әдісі және оның маңызы.

5. ТБЗ сату көлемінің (тауарайналымының) экономикалық сипаттамасы.

6. ТБЗ сату көлемінің құрылымы.

7. Дәріхана кәсіпорындарының қызметін талдау объектілері.

8. Экономикалық талдауға қойылатын талаптар.

9. Экономикалық талдаудың әдістері мен тәсілдері.

10. Экономикалық талдау көрсеткіштерін бағалауда қолданылатын әдістер.

11. Экономикалық талдауда қолданылатын салыстыру әдісі.

12. Нарықтық экономиканың негізгі міндеттері.

13. Тауарайналымының жоспарының орындалуын талдау. Талдау үшін қолданылатын көрсеткшітер мен әдістер.

14. Дәріхананың тауарайналымының құрылымына және шамасына әсер ететін факторлар.

15. Бөлшек және көтерме тауарайналымын жоспарлау әдістері.

16. Бөлшек және көтерме тауарайналымының құрамдас бөліктерін (рецептура түрлері бойынша тауарайналымын) жоспарлау әдістері.

17. Тауарайналымын талдауда қолданылатын көрсеткіштер.

18. Көрсеткіштердің сипаттамалары:

· сандық;

· аспалық;

· меншікті;

· құндық.

19. Жоспардың және жоспардың орындалуын болжаудың айырмашылық белгілері.

20. Жаңадан ашылатын дәріхана үшін бөлшек және көтерме тауарайанлымын жоспарлау.

21. Жыл тоқсандары бойынша тауарайналымын жоспарлау.

22. Бөлшек сауда желісінің тауарайанлымын жоспарлау әдістері.

ҮЙРЕТУ ЖӘНЕ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ

Сұрақтар бойынша пікірталас:

· Жоспар мен болжаудың айырмашылық белгілері.

· Фармацевтикалық сауда ұйымының жұмыс істеуінің тиімді болуының шарттары.

Кіші топтардағы жұмыс. Презентация:

· Стратегиялық жоспарлау.

· Стратегиялық жоспарлаудың этаптары: 1) кәсіпорын бағдарламасын жасау; 2) мақсат пен міндеттерін қалыптастыру; 3) сыртқы талдау; 4) ішкі талдау; 5) кәсіпорынның өсу стратегиясын тұжырымдау.

Жұптасып жұмыс істеу. Ситуациялық есептерді шешу:

1. Стратегиялық жоспарлау бойынша ситуациялық есеп

I этап. Дәріхана ұйымының экономикалық саясаты алдымыздағы жылы келушілерді қанағаттандыруға, нарықты кеңейтуге және т.б. бағытталған:

II этап. Дәріхананың тауарайналымының жоспарын _______ жылға тоқсандарға бөле отырып құрастыру керек. Есеп беру жылындағы мәліметтер – 200 млн, оның ішінде тоқсандар бойынша: 50 млн, 49 млн, 50 млн, 51 млн. Стационарға қызмет көрсететін дәріханаға дәрімен қамтамасыз ету үшін 0,6 млн қаржы бөлінеді.

III этап. Дәріхана орналасқан ауданда емхана ашылмақшы. Бұл дәріханаға келушілердің санын 15%-ға жоғарылатады. Сәйкесінше тауарайналымы да 15%-ға өседі

IV этап. Тауарайналымының өсуіне байланысты персоналдардың саны да 10-нан 11-ге өседі бъема. Бұл еңбек өнімділігіне қалай әсер етеді, анықтаңдар?

V этап. Өсу стратегиясы – еңбек өнімділігін, қызмет сапасын жоғарылату; бағаны төмендету.

2. Ситуациялық үйрету есептері

1. 10 000 адамға қызмет көрсететін жаңадан ашылатын дәріхана үшін қол сауда бойынша тауарайналымын анықтаңдар. Тіркеу мәліметтері бойынша қол сауда бөлімінде тоқсанның басындағы 5 күнде және аяғындағы 5 күнде сатып алумен аяқталған 695 сұрау болды.

Ұқсас дәріханада келесілер анықталған:

қызмет көрсететін тұрғындардың саны – 9 000;

бір жылдағы келушілер саны – 22 500;

қол сауда бойынша тауарайналымы – 11 250 теңге жылына.

(екі тәсілмен шығару керек).

2. Динамикадағы тауарайналымының өсу қарқынындағы өзгерістегі принципиальды айырмашылық қандай?

Жоспар мен болжаудың жекек айырмашылық белгілері

Фармацевтикалық сауда ұйымының жұмыс істеу тәжірибесінде жоспарлау жоғары тәртіптегі қызмет болып табылады. Оның тиімділігінің шарттары болып табылады:

· жоспарды құрастыруды, оны сәйкес уәкілеттіліктермен және ресурстармен қамтамасыз ететін компетентті тұлға;

· жоспарды орындайтын тұлғаларды оны талқылау процесіне тарту;

· жоспардың ішкі және сыртқы ортаның өзгеру шарттарына бейімділігі және икемділігі.

Ұйым қызметінің перспективасын әртүрлі уақыт интервалында болжау тұрғысынан жоспарлаудың екі деңгейі ерекше көңіл аудартады: стратегиялық және ағымдағы (тактикалық және оперативті).

Стратегиялық жоспарлау – бұл кәсіпорын және оның потенциалды мүмкіндіктері арасындағы сәйкестікті құру және қолдауды басқару процесі.

Стратегиялық жоспарлау процесін бірнеше этапқа бөлуге болады:

I – кәсіпорын бағдарламасын жасау, яғни бірыңғай бағытын көрсететін экономикалық саясат. Дамыған бәсекелестік орта жағдайындағы фармацевтикалық ұйымның бағдарламасы клиенттердің қажеттіліктерін қанағаттандыруға, нарықты кеңейтуге, сату технологиясын жетілдіруге және т.б. бағытталуы керек.

II – мақсаттары мен міндеттерін тұжырымдау, бағдарламалық нұсқауларды жүзеге асыруға бағытталған нақтры сандық көрсеткштер түрінде. Мақсаттар экономикалық көрсеткіштердің терминдері түрінде тұжырымдалады: тауарайналымы, шығындар, рентабельділік, нарықтағы үлесі, филиалдар саны, ассортименттік позициялардың саны және т.б.;

III – сыртқы талдау, әрі қарай жұмыс істеуіне мүмкіндіктпер мен қауіп-қатерлер төндіретін сыртқы макро- және микроортаның факторлар комплексінің әсерін ескеру;

IV – шаруашылық-қаржы қызметінің ішкі талдауы, ұйымның әлсіз және күшті жақтарын табуға, сонымен бірге қызмет тиімділігін жоғарылату үшін ресурстарды тарту және қайта бөлу мүмкіндіктерін анықтауға мүмкіндік береді;

V – кәсіпорынның стратегиялық өсуін тұжырымдау.

Ұйымның стратегиялық өсуін әртүрлі бағытта жасауға болады. Аралас экономика жағдайында бәсекелекстік стратегиясының маңыздырақ болып табылады.

Бәсекелестік стратегия – бұл бәсекелестік жағдайында қаржы-шаруашылық қызметін дайындау, жоспарлау, бейімдеу және жүргізу, бәсекелестік заңдылықтарын зерттеу және іс-әрекет тәсілдері мен формаларын жасау теориясы мен практикасының саласы.

ӘДЕБИЕТ

Негізгі:

1. Багирова В.Л. Управление и экономика фармации. – Москва: Медицина, 2004. – 716 с.

2. Лоскутова Е.Е. Управление и экономика фармации. Фармацевтическая деятельность. Организация и регулирование. – Москва: ACADEMIA, 2003.

Қосымша:

1. Криков В.П., Прокопишин В.И. Организация и экономика фармации. – Москва: Медицина, 1999. – 624 с.

БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ

Вариант 1

1. Экономикалық талдаудың негізгі міндеттері мен әдістері.

2. Тауарайналымын талдауда қолданылатын көрсеткіштердің сипаттамасы.

Вариант 2

1. Экономикалық талдау әдістері.

2. Жоспардың және жоспарды орындау болжауының ерекшелік белгілері.

Вариант 3

1. Дәріхананың қаржы-шаруашылық қызметін жоспарлаудың ерекшеліктері.

2. ТБЗ сату көлемінің (тауарайналымының) экономикалық сипаттамасы.

Вариант 4

1. Жоспарлаудың баланстық әдісі және оның маңызы.

2. Бөлшек және көтерме тауарайналымының құрамдас бөліктерін жоспарлау әдісі.

Вариант 5

1. Фирманың қаржы-шаруашылық қызметін жоспарлау ерекшеліктері.

2. ТБЗ сату көлемінің құрылымы.

Вариант 6

1. Тауарайналымыны талдау үшін қолданылатын көрсеткіштер мен әдістер.

2. Тауарайналымын рецептураның жоспарлау әдісі.

Вариант 7

1. Дәріханананың тауарайналымының шамасына әсер ететін факторлар.

2. Тауарайналымын тоқсандар бойынша жоспарлау.

Вариант 8

1. Дәріхананың тауарайналымының құрылымына әсер ететін факторлар.

2. Тауарайналымының меншікті және құндық көрсеткіштерінің сипаттамасы.

Вариант 9

1. Тауарайналымының құрамдас бөліктерін жоспарлау әдісі.

2. Тауарайналымының сандық және сапалық көрсеткіштерінің сипаттамасы.

Вариант 10

1. Тауарайналымын талдау кезінде қолданылатын көрсеткіштер.

2. Майда сауда желісінің тауарайналымын жоспарлау әдісі.

ТАҚЫРЫП: ТАУАРЛЫҚ РЕСУРСТАРДЫ БАСҚАРУ

МАҚСАТЫ

Студенттерді тауарлық ресурстарды басқару негіздеріне үйрету.

Үйрету міндеті – студенттерді тауарлық ресурстардың жіктеллуімен және оның сипаттамаларымен таныстыру.

ТАҚЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҚТАРЫ

1. «Тауарлық ресурстар» түсінігі.

2. Тауарлық ресурстарды түзу үшін мотивация.

3. Тауарлық ресурстардың жіктелуі.

4. Тауарлық ресурстардың талдауы.

ҮЙРЕТУ ЖӘНЕ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ

Сұрақтар бойыншша пікірталас:

· Тауарлық ресурстар.

· Тауарлық ресурстарды түзу үшін мотивация.

Кіші топтардағы жұмыс. Презентация:

1. Тауарлық ресурстардың жіктелуі.

а) қолданылуы бойынша;

б) орналасқан жері бойынша;

в) мерзімі бойынша;

г) мөлшері бойынша.

2.Тауарлық ресурстарды талдау. Тауарлық баланс формуласын пайдалана отырып, талдау жүргізіңдер және төменде келтірілген ситуациялық есептерден сәйкес қорытындылар жасаңдар.

Ситуациялық есептер:

Қ_б +Т = Р + Қ_с, мұндағы

Қ_б – кезеңнің басындағы қалдық;

Т – тауарлардың түсуі;

Р – тауарлардың реализациясы;

Қ_с – кезеңнің соңындағы қалдық.

ӘДЕБИЕТ

Негізгі:

1. Багирова В.Л. Управление и экономика фармации. – Москва: Медицина, 2004. – с. 248-253.

2. Лоскутова Е.Е. Управление и экономика фармации. Фармацевтическая деятельность. Организация и регулирование. – Москва: ACADEMIA, 2003.

Қосымша:

1. Криков В.П., Прокопишин В.И. Организация и экономика фармации. – Москва: Медицина, 1999. – 624 с.

СҰРАҚТАР БОЙЫНША БАҚЫЛАУ

Вариант 1

1. «Тауарлық ресурстар» түсінігіне анықтама беріңдер.

2. Тауарлық ресурстардың жіктелуі.

Вариант 2

1. Тауарлық қорларды түзу үшін дәлелдерді (мотив) атаңдар.

2. Тауарлар қорының шамасын анықтайтын факторлар.

Вариант 3

1. Маусымдық жинақтау мен мерзімінен бұрын әеклінетін тауарлар қорының сипаттамасы.

2. Мөлшері бойынша тауарлар қорының сипаттамасы.

Вариант 4

1. Қауіп-қатерлерді төмендету үшін қажеттілік ретінде тауарлар құрын түзу.

2. Мақсатта қолдануға арналған тауарлар қорының сипаттаммасы.

Вариант 5

1. Табысты алу факторы ретінде тауарлар қорын құру.

2. Орналасқан жері бойынша тауарлар қорының сипаттамасы.

Вариант 6

1. Тауарлар қорын өлшеуде қолданылатын көрсеткіштер.

2. Мерзімі бойынша тауарлар қорының сипаттамасы.

Вариант 7

1. Сауда операцияларын жасау қажеттілік ретінде тауарлар қорын құру.

2. Күнделікті сақтаудағы тауарлар қорының сипаттамасы.

ТАҚЫРЫП: ТАУАРЛАР ҚОРЫН НОРМАЛАУ(ЖОСПАРЛАУ).

МАҚСАТЫ

Студенттерді тауарлар қорын нормалау негіздеріне үйрету.

Үйрету міндеті – тауарлар қорын нормалау ережелерін оқып-үйрену.

ТАҚЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҚТАРЫ

1. Айналымдағы заттардың құрамдас бөліктері.

2. Айналымдағы заттар көрсеткішінің сипаттамасы.

3. Тауарлар қорының жіктелуі.

4. Тауарлар қорының шамасына әсерін тигізетін факторлар.

5. Тауарлар қорын және өзге активтерді жоспарлау әдісі.

ҮЙРЕТУ ЖӘНЕ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ

Сұрақтар бойынша пікірталас:

· Айналымдағы заттардың құрамдас бөліктері және оның сипаттамасы.

· Тауарлар қорының жіктелуі және оның шамасына әсерін тигізетін факторлар.

Кіші топтардағы жұмыс. Презентация. Ситуациялық есептер:

I. Тауарлар қорын және өзге активтерді жоспарлау әдістері.

II. Ситуациялық есептерді шешу.

I. Тауарлар қорының құрылымы

Тауарлар қорының элементтері

Тауарды қабылдап Сауда қоры Сақтандыру, немесе

алу және дайындау кепілдік қор

кезіндегі қоры

Ағымдағы толықты- Демонстрациялық

тыру қоры Жұмысшы қор

қоры

Бір күндік тауарайналымы

мөлшеріндегі қоры

1. Бір жылға тауарлар қорының орташа сомасы орташа хронологиялық бойынша анықталады:

О₁ … О_n – әрбір айдың 1 жұлдызына және есеп беру жылының аяғына тауарлар қоры;

n – жыл деңгейінің саны.

2. Ескеру керек:

V – тауарайналымының жылдамдығы;

Т – белгілі бір кезеңдегі сатып алу бағасындағы тауарайналымы;

С – тауарлар қорының күндердегі нормативі (күндердегі тауарлар айналысы);

П – кезеңдегі күндер саны;

Д_т – бір күндік тауарайналымы.

3. Айналымдағы заттардың нормативінің жоспар жобасын құрастыру кезінде есеп беру жылында айналымдағы заттардың қалыптасқан нормативінен еептеу керек.

4. Дәріханаға түсетін тауарлардың жоспар жобасын құрастыру кезінде тауарлық баланс формуласын жетекшілікке алу керек.

Қ_б + Т = Р + Қ_с, мұндағы

Қ_б – кезеңнің басындағы қалдық;

Т – тауарлардың түсуі;

Р – тауарлардың реализациясы;

Қ_с –кезеңнің соңындағы қалдық.

II. Орташа жылдық тауарлар қорын анықтау, есеп беру жылындағы әрбір айдың 1-жұлдызына және есеп беру жылының соңындағы сатып алу бағасындағы тауарлардың қалдығы келесідей:

01.01.20___ – 24,0 млн теңге 01.07.20___ – 24,2

01.02.20___ – 23,1 01.08.20___ – 24,8

01.03.20___ – 23,2 01.09.20___ – 24,4

01.04.20___ – 24,6 01.10.20___ – 24,5

01.05.20___ – 24,0 01.11.20___ – 24,5

01.06.20___ – 23,8 01.12.20___ – 24,4

01.01.20___ – 24,5

1. Егер дәріхананың орташа тауарлар қоры сатып алу бағасында 15,3 мың теңге, бөлшек сауда бағасындағы бір күндік тауарайналымы 340 мың теңге, сатылған тауарларға өзіндік құн коэффициенті 60% болса, дәріхананаың тауарлар қорының күндердегі нормативі қандай болады?

2. Дәрі-дәрмектер мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың тауарайналысы 6 айналымды құрайды. Дәріхана тауарайналысын жылдамдатып 6,5 жеткізуді жоспарлап отыр. Тауарайналысын бұлай жылдамдату тауарлар қорының күндердегі нормативіне қалай әсерін тигізеді (тауарлардың айналу жылдамдығы)?

3. Дәрі-дәрмектер мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың тауарайналысы орташа 6,5. Дәріхана тауарайналысын жылдамдатып 7 жеткізуді жоспарлап отыр. Тауарайналысын бұлай жылдамдату тауарлар қорының күндердегі нормативіне қалай әсерін тигізеді?

4. Бөлшек сауда бағасындағы тауарайналымы 15 млн, К_өзқ 75%. Тауарлар қорының күндердегі және сомадағы нормативін анықтаңдар, орташа күндік айналым 450 мың.

5. Дәрі-дәрмектер мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың тауарайналысы орташа 7. Дәріхана тауарайналысын жылдамдатып 8 жеткізуді жоспарлап отыр. Тауарайналысын бұлай жылдамдату тауарлар қорының күндердегі нормативіне қалай әсерін тигізеді?

6. Ағымдағы жылдағы тауарлардың күндердегі қорының нақты айналысын есептеңдер. Орташа тауарлар қоры 65 500, тауарайналымы 700 000.

7. Егер дәріхананың сатып алу бағасындағы орташа тауарлар қоры 44 млн болса, дәріхананаың тауарларр қорының күндердегі нормативі қандай. Бөлшек сауда бағасындағы орташа күндік тауарайналымы 100 мың, К_өзқ 65%. Дәріхана жұмысының тиімділігін арттыру бойынша басқару шешімдерін ұсыныңдар.

8. Егер дәріхананың орташа тауарлар қоры көтерме бағада 55,9 млн. болса, дәріхананың тауарлар қорының күндердегі нормативі қандай. Бөлшек бағадағы орташа күндік тауарайналымы 130 мың, К_өзқ 70%. Дәріхана жұмысының тиімділігін арттыру бойынша басқару шешімін ұсыныңдар.

9. Бөлшек бағадағы тауарайналымы 10 млн 500 мың, К_өзқ 70%. Тауарлар қорының күндердегі және сомадағы нормативін анықтаңдар, орташа күндік айналым 350 мың.

10. Дәрі-дәрмектер мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың тауарайналысы орташа 8. Дәріхана тауарайналысын жылдамдатып 8,5 жеткізуді жоспарлап отыр. Тауарайналысын бұлай жылдамдату тауарлар қорының күндердегі нормативіне қалай әсерін тигізеді?

11. Ағымдағы жылдағы тауарлар қорының күндердегі нақты айналымын есептеңдер. Орташа тауарлар қоры 63 200, тауарайналымы 580 000.

ӘДЕБИЕТ

Негізгі:

1. Багирова В.Л. Управление и экономика фармации. – Москва: Медицина, 2004. – с. 248-258.

2. Лоскутова Е.Е. Управление и экономика фармации. Фармацевтическая деятельность. Организация и регулирование. – Москва: ACADEMIA, 2003.

Қосымша:

1. Криков В.П., Прокопишин В.И. Организация и экономика фармации. – Москва: Медицина, 1999. – С. 442-452.

БАҚЫЛАУ ЖҰМЫСЫ

Карта 1

1. «Ағымдағы тауарлар қоры» түсінігіне анықтама беріңдер.

2. Орташа жылдық тауарлар қорын анықтау тәртібі.

3. Егер дәріхананың орташа тауарлар қоры көтерме сауда бағасында 45,9 млн болса, дәріхананың тауарлар қорының күндердегі нормативі қандай. Бөлшек сауда бағасындағы орташа күндік айналым 120 мың, К_өзқ 60%. Дәріхана жұмысының тиімділігін жоғарылату бойынша басқару шешімін ұсыныңдар.

Карта 2

1. Өзіндік құн коэффициентін анықтау формуласы.

2. «Маусымдық тауарлар қоры» түсінігіне анықтама беріңдер.

3. Тауарлар қоры: жылдық 12 млн; тоқсандық 11,8 млн; айлық 1 млн. Мұндай болуы мүмкін бе?

Карта 3

1. «Мақсатты қолдануға арналған тауарлар қоры» түсінігіне анықтама беріңдер.

2. Тауарлар қоры: I тоқсанда 1 млн 200 мың.; II тоқсандағы 1 млн 190 мың.; III тоқсандағы 1 млн 195 мың.; IV тоқсандағы 1 млн 202 мың. Орташа жылдық тауарлар қорын табыңдар.

3. Егер орташа тауарлар қоры көтерме сауда бағасында 30,6 мың, орташа айналым 640 мың, К_өзқ 60% болса, дәріхананың тауарлар қорының күндердегі нормативі қандай,

Карта 4

1. Айналымдағы заттардың құрамы.

2. Орташа жылдық тауарлар қорын анықтау формуласын жазыңдар.

3. Бөлшек сауда бағасындағы тауарайналымы 9 млн 500 мың, К_өзқ 60%. Тауар қорының күндердегі және сомадағы нормативін анықтаңдар, орташа күндік айналым 250 мың.

Карта 5

1. Дәріханадағы тауарлар қорының шамасы неге байланысты болады?

2. Орташа тауарлар қорын есептеу қандай формуламен жүргізіледі.

3. Ағымдағы жылдағы тауарлар қоының күндердегі нақты айналысын есептеңдер. Орташа тауарлар қоры 21 600, тауарайналымы 190 000.

Карта 6

1. «Тауарайналысы» түсінігін сипаттаңдар.

2. Нақты тауарлар қорының жоспар бойынша қарастырылған көрсеткіштен ауытқуы келесі себептер бойынша түзіледі …

3. Тауарайналымы 90 мың, тауар қоры 30 мың. Тауар айналысы жылдамдығын және күндердегі тауарлар қорын анықтаңдар (екі тәсілмен).

Карта 7

1. Тауарлар айналысын жылдамдататын факторлар.

2. Бір жылға орташа тауарлар қорын есептеу формуласын жазыңдар.

3. Дәрі-дәрмектер мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың тауарайналысы орташа 7. Дәріхана тауарайналысын жылдамдатып 7,5 жеткізуді жоспарлап отыр. Тауарайналысын бұлай жылдамдату тауарлар қорының күндердегі нормативіне қалай әсерін тигізеді?

Карта 8

1. Тауарлар айналысын баяулататын факторлар.

2. Келесі мәліметтерді пайдаллана отырып І тоқсанға орташа тауарлар қорын анықтаңдар: қаңтардағы қоры 850 мың, ақпандағы 875 мың, наурыздағы 880 мың.

3. Тауарлар қоры мөлшері бойынша келесідей бөлінеді:

Карта 9

1. Тауарлар айналысын көрсететін көрсеткіштер:

а)

б)

2. Бір тоқсанға орташа тауарлар қорын есептеу формуласын жазыңдар.

3. Дәрі-дәрмектер мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың тауарайналысы 9 айналымды құрайды. Дәріхана тауарайналысын жылдамдатып 9,5 жеткізуді жоспарлап отыр. Тауарайналысын бұлай жылдамдату тауарлар қорының күндердегі нормативіне қалай әсерін тигізеді (тауарлардың айналу жылдамдығы)?

Карта 10

1. Күндердегі тауарлар қоры сипаттайды …

2. Тауарлардың айналысын келесі факторлар жылдамдатады:

3. Ағымдағы жылдағы тауарлар қорының күндердегі нақты айналымын есептеңдер. Орташа тауарлар қоры 43 200, тауарайналымы 380 000.

ТАҚЫРЫП: ДӘРІХАНА ҰЙЫМЫНЫҢ ШЫҒЫНЫН БОЛЖАУ

МАҚСАТЫ

Студенттерді дәріхана ұйымының шығынын болжау негіздеріне үйрету.

Үйрету міндеті – дәріхана ұйымының шығынын болжау негіздерін оқып-үйрену.

ТАҚЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҚТАРЫ

1. Фармацевтикалық сауда кәсіпорынының қызметінің негізгі міндеттері.

2. Фармацевтикалық сауда кәсіпорынының шығындары.

3. Фармацевтикалық сауда кәсіпорынының шығын айналымы.

4. Шығының жіктелуі.

5. Дәріхана ұйымындағы шығын баптары.

ҮЙРЕТУ ЖӘНЕ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ

Сұрақтар бойынша пікірталас:

· Фармацевтикалық сауда кәсіпорынының қызметінің міндеттері.

· Фармацевтикаклық сауда кәсіпорынының шығын айналымы.

Кіші топтардағы жұмыс. Презентация:

· Шығынның жіктелуі.

· Дәріхана ұйымындағы шығын баптары.

ӘДЕБИЕТ

Негізгі:

1. Багирова В.Л. Управление и экономика фармации. – Москва: Медицина, 2004. – с. 264-266.

2. Лоскутова Е.Е. Управление и экономика фармации. Фармацевтическая деятельность. Организация и регулирование. – Москва: ACADEMIA, 2003.

Қосымша:

1. Криков В.П., Прокопишин В.И. Организация и экономика фармации. – Москва: Медицина, 1999. – С. 473-475.

СҰРАҚТАР БОЙЫНША БАҚЫЛАУ

Вариант 1

1. «Фармацевтикалық сауда кәсіпорынының шығыны» түсінігіне анықтама беріңдер.

2. Шартты-ауыспалы шығындар (пропорциональды-ауыспалы, регрессивті-ауыспалы, прогрессивті-ауыспалы).

Вариант 2

1. «Шығын айналымы» түсінігіне анықтама беріңдер.

2. Құжаттау дәрежесіне байланысты шығындар.

Вариант 3

1. Шығын айналымы қандай көрсеткіштерде өлшенеді?

2. Ішкі және сыртқы шығындар.

Вариант 4

1. Шығынның жіктелуі.

2.Дәріхана ұйымының шығындарын топтау бойынша бағыттар.

Вариант 5

1. Таза және қосымша шығындар.

2. Дәріхана ұйымының шығын баптары.

Вариант 6

1. «Фармацевтикалық сауда кәсіпорынының шығыны» түсінігіне анықтама беріңдер.

2. Тікелей және жанама шығындар.

Вариант 7

1. «Шығын айналымы» түсінігіне анықтама беріңдер.

2. Қарапайым және кешенді шығындар.

Вариант 8

1.Шығын айналымы қандай көрсеткіштерде өлшенеді.

2. Өндірістік және өндірістік емес шығындар.

Вариант 9

1. «Шығын айналымы» түсінігіне анықтама беріңдер.

2. Шартты-ауыспалы шығындар (старттық, қалдық).

Вариант 10

1. Шығынның жіктелуі.

2. Дәріхана ұйымының шығын баптары.

ТАҚЫРЫП: ЕҢБЕК ПЕН ЖАЛАҚЫ ҚОРЫ БОЙЫНША КӨРСЕТКІШТЕРДІ БОЛЖАУ

МАҚСАТЫ

Студенттерді еңбек пен жалақы бойынша көрсеткіштерді болжау негіздеріне үйрету.

Үйрету міндеті – еңбек пен жалақы бойынша көрсеткіштерді болжау әдістерін оқып-үйрену.

ТАҚЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҚТАРЫ

1. Шаруашылық есеептегі дәріхананың ұйымдастыру құрылымы.

2. Дәріхана штаты:

I. Әкімшілік-басқару және шаруашылық-қызмет көрсетуші персонал

II. Өндірістік персонал: а) провизорлық; б) орташа фармацевтикалық; в) көмекші

3. Еңбек пен жалақы бойынша негізгі көрсеткіштер.

4. Еңбек бойынша көрсеткіштерді болжау әдістері.

5. Орташа тізімдегі қызметкерлер санын анықтау ережесі.

6. Орташа жалақыны есептеу әдістері.

7. Еңбек өнімділігін анықтау әдістері.

8. Жалақы қорын анықтау тәртібі.

ҮЙРЕТУ ЖӘНЕ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ

Сұрақтар бойынша пікірталас:

· Дәріхананың ұйымдастыру құрылымы.

· Дәріхана штаты.

· Еңбек пен жалақы бойынша негізгі көрсеткіштер.

Кіші топтардағы жұмыс. Презентация. Ситуациялық есептер:

· Еңбек бойынша көрсеткіштерді жоспарлау әдістері.

· Орташа тізімдегі қызметкерлердің санын анықтау.

· Орташа жалақыны анықтау.

· Еңбек өнімділігін анықтау.

· Жалақы қорын анықтау.

№ 1 есеп. Базистік жылға және жоспарлы жылға еңбек өнімділігіни анықтаңдар, және келесі мәліметтерді қолданыңдар:

а) базистік жылдағы тауарайналымы – 150 млн теңге

б) персоналдар саны – 5 адам

в) жоспарлы кезеңде тауарайналымы 15% жоғарылайды, ал қызметкерлер саны 1 адамға қысқарады.

№ 2 есеп. Қызметкерлердің орташа тізімдік санын анықтаңдар, мынаны ескеріңдер:

а) айдың бастапқы күнінде 9 адам жұмыс істеді

б) 10-жұлдызына – 7 адам

в) 15-жұлдызына – 7 адам

г) 20-жұлдызына – 10 адам

д) 25-жұлдызына – 8 адам

е) 30-жұлдызына – 6 адам

№ 3 есеп. Дәріхана қызметкерлеріне жалпы жалақы қорын есептеңдер және мынаны ескеріңдер: дәріхана тауарайналымы 100 млн теңге, ал жалақы деңгейі – 19%.

№ 4 есеп. Дәріхана қызметкерлеріне жалақы қорының деңгейін анықтаңдар, егер дәріх-ананың тауарайналымы 200 млн теңгені, ал жалақы қоры 340 000 теңгені құрайтын болса.

№ 5 есеп. Базистік жылға және жоспарлы жылға еңбек өнімділігін анықтаңдарн және келесі мәліметтерді қолданыңдар:

а) базистік жылғы тауарайналымы – 175 млн теңге

б) персоналдар саны – 6 адам

в) жоспарлы жылы тауарайналымы 30%-ға, персоналдар саны 1 адамға көбейеді.

№ 6 есеп. Бір қызметкерге жалақы қорын есептеңдер, мынаны ескеріңдер:

а) дәріхананың тауарайналымы 100 млн теңгені құрайды

б) жалақы қорының деңгейі – 17%

в) қызметкерлер саны – 3 адам

№ 7 есеп. Дәріхага қызметкерлерінің орташа тізімдегі құрамын анықтаңдар, егер айдың бірінші декадасында 12 адам жұмыс істесе, ал екінші декадада – 13 адам, үшінші декада –10 адам жұмыс істесе.

№ 8 есеп. Дәріханадағы еңбек өнімділігін есептеңдер, мынаны ескеріңдер: тауарайналымы – 24 млн теңге, қызметкерлердің ортиаша тізімдегі саны – 8,5 бірлік.

№ 9 есеп. Дәріхана қызм еткерлерінің орташа айлық жалақысын есептпеңдер және деғ мынаны ескеріңдер: жылдық жалақы қоры – 7 560 000 теңге, қызметкерлердің ортаща тізімдегі саны – 9 бірлік.

№ 10 есеп. Жалақыны есептеңдер, жалақы деңгейі – 30%, тауарайналымы – 25 200 000 теңге.

ӘДЕБИЕТ

Негізгі:

1. Багирова В.Л. Управление и экономика фармации. – Москва: Медицина, 2004.

2. Лоскутова Е.Е. Управление и экономика фармации. Фармацевтическая деятельность. Организация и регулирование. – Москва: ACADEMIA, 2003.

3. Криков В.П., Прокопишин В.И. Организация и экономика фармации. – Москва, 1999.

Қосымша:

1. Абдуллин К.А. Экономика фармации. Учебное пособие. – Алматы, 2006. – 195 с.

СҰРАҚТАР БОЙЫНША БАҚЫЛАУ

Вариант 1

1. Шаруашылық есептегі дәріхананың ұйымдастыру құрылымы.

2. Шаруашылық және көмекші персоналдарға жататын қызметтерді көрсетіңдер.

Вариант 2

1. Дәріхана штаты:

I. Әкімшілік-басқару және шаруашылыққызмет көрсетуші персонал

II. Өндірістік персонал: а) провизорлық; б) орташа фармацевтикалық; в) көмекші

2. Еңбек өнімділігін анықтау әдісі.

Вариант 3

1.Еңбек пен жалақы бойынша негізгі көрсеткіштер.

2. Жалақы қорын анықтау тәртібі.

Вариант 4

1. Еңбек бойынша көрсеткіштерді жоспарлау әдістері.

2. Жалақының жылдық қорын анықтау.

Вариант 5

1. Қызметкерлердің орташа тізімдік санын анықтау әртібі.

2. Жалақы деңгейін анықтау.

Вариант 6

1. Орташа жалақыны анықтау әдісі.

2. Әкімшілік-басқару персоналдарына жататын қызметтердіі атаңдар.

Вариант 7

1. Еңбек пен жалақы бойынша негізгі көрсеткіштер.

2. Жалақының жылдық қорын анықтау.

Вариант 8

1. Орташа жалақыны анықтау әдісі.

2. Шаруашылық және көмекші персоналдарға жататын қызметтерді көрсетіңдер.

ТАҚЫРЫП: ШЫҒЫН АЙНАЛЫМЫН БОЛЖАУ

МАҚСАТЫ

Студенттерді шығын айналымын болжаудың негіздерімен таныстыру.

Үйрету міндеті – шығын айналымын болжау принциптерін оқып-үйрену.

ТАҚЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҚТАРЫ

1. Шығын айналымының маңызы және м

Поиск по сайту: