География, 7 сынып

1.Жер бетінің жалпы көлемі? / 510 млн ш.ш. /
2.0ның ішінде құрлықтың көлемі қанша? / 149 млн ш.ш./

З.Барлық мұхиттар мен теңіздердің көлемі қанша (су көлемі)? / 361 млн ш. ш./

4.Құрлықтардың ірі көлемдері қалай аталады? / материктер /

5.Неше материк бар? / 6 /

6.Ең ірі материк қалай аталады? / Еуразия - көлемі 54 млн ш.ш. /

7.Көлемі бойынша екінші орындағы материк? / Африка-30 млн ш.ні./

8.Солтүстік Американың көлемі? / 24,2 млн ш.ш. /

9.0ңтүстік Американың көлемі? / 17,8 млн ш.ш. /

10.Антарктиданың көлемі? / 14 млн ш.ш. /

11.Австралияның көлемі? / 7 млн ш.ш. /

12.Материктерден бөлек дүние бөліктері қаралады. Олардың саны неше? / 6 / 13.Дүние бөліктерін атап бер./ Еуропа,Азия,Африка,Америка,Ант-да,Аустралия / 14.Ежелгі грек ғалымдары - Эратосфен,Геродот,Птолемей,Страбон,Аристотель. 15. Эратосфен- алғашқы қарапайым географиялық картасын жасады. Геродот - табиғат жағдайлары географиялық ендікпен байланысты екенін, және Каспий жағасындағы сақтардың тайпалары жайында мәліметтерді берді. Птолемей өз еңбегінде географиялық карталарда тура өлшемдерді жасады Страбон "География"атты 17 кітап жазды,жэне өз еңбектерінде Каспий

теңізін бұғаз ретінде сипаттады. Аристотель -жердің шар тәріздес екенін болжамдады, 1 жылды 365 күнге бөлді, Ай мен Күннің түтыну себептерін дәлелдеді. 15. Ежелгі арабтар- Үнді мүхитымен Африка жағалауынан Зонд аралдарына дейін жүзіп, алғашқы математикалық географияның дамуына үлес қосты.

16. Норманндар (яғни викингилер) 8-11 ғ Исландия аралын ашып, Солтүстік

Америкаға дейін жетті.

17. Марко Поло 13 ғ (итальяндық) Памир,Үндістан,Қытай өңірлеріне саяхат

жасап, сипаттады.

18.Плано Карпини мен Виллем Рубрук 13 ғ - Орталық Азияға саяхат жасап

географиялық сипаттамасын берді.

19.15 ғ екінші жартысында орыс саяхатшы Афанасий Никитин Араб теңізі арқылы Үндістанға жетті.("Хождение за три моря"- атты еңбек жазды)

20."Үлы географиялық ашулар"- 15 ғ соңы- 17 ғ ортасы.

21. Х.Колумб -1492-93ж Үндістанға батыс жолын іздеп, нәтижесінде Багам

жэне Кіші Антиль аралдарын ашты.

22.Үндістан жэне Оң-Шығыс Азия елдерінде, қай саяхатшының Калькутта портына келуімен отарлануы басталды? / португал Васко да Гама,1498ж /

23. Америго Веспучи нені дэлелдеді? / 1499-1503ж саяхаттарынан кейін

Х.Колумбтың болған жерлері Үндістан емес Жаңа жерлер екенін /

24.1519-1522ж Фернан Магеллан Жер шарын айналып жүзіп шықты, Жердің

шар тәріздес екенін дәлелдеді.

25.1642ж -голандтық Абел Тасман оңтүстік жартышарда жаңа арал ашты. Ол арал соның атымен Тасман деп аталды.

26.1648ж Семен Дежнев (орыс саяхатшысы) Сол-Мұзды мұхиттан Беринг

бүғазы арқылы Тынық мұхитына өтті.

27.1819-1821ж орыс теңізшілері Ф. Белинсгаузен мен М. Лазарев екеуі

Антарктиданы ашты. (28 қаңтар 1821ж)

28.Солтүстік полюске алгаш рет жеткен американдық Р. 1909ж. Пири -

29.0ңтүстік полюске алғаш рет жеткен норвег Руаль Амундсен -1911ж.

30. 1870-1887ж орыс саяхатшы Н.Миклухо-Маклай Тынық мұхит аралдарын

зерттеп,жергілікті халқы - папуастардың өмірін сипаттады.

31.Халықаралық Геофизикалық жыл - 1957-195 8ж.

32.Жердің жасы (5 млрд ж жуық) - геологиялық уақыт деп аталады.

ЗЗ.Жердің геологиялық жасы неше эрага бөлінеді? / 5 эраға /

34.Эра деп нені атайды? / геологиялық уақыттың ең маңызды кезеңдері /

35.Эралар жэне оның кезеңдері:

а) кайнозой- антропоген(төрттік),неоген,палеоген- ұзақтығы 65 млн жыл

в) мезозой - бор, юра, триас - ұзақтығы 170 млн жыл

с) палеозой - пермь,таскөмір,девон,силур,ордовик,кембрий - 345 млн жыл

д) протерозой - 2 млрд жыл

е) архей - 2 млрд жыл

З6.Литосфералық тақталардың жылжуы туралы болжамын жасаған неміс

ғалымы - А.Вегенер, 20 ғ басында.

37.Ежелгі біртұтас континент қалай аталған? / Пангей /

38.Пангей қандай екі материкке бөлінді? / Лавразия жэне Гондвана /

39.Лавразияның құрамында болған Еуразия жэне Солтүстік Америка.

40.Гондванадан бөлінген- Оңтүстік Америка,Африка,Аустралия,Антарктида.

41.Жер қыртысының тұрақты аймақтары қалай аталады? / платформа /

42.Жер қыртысының тұрақсыз аймақтары қалай аталады? / геосинклиналь /

43.Мұхит түбінің жер бедерінің ерекшелігі - орталық-мұхиттық жоталары.

Олардың жалпы үзындығы- 75 мың км, ені 2000 км, орташа биіктігі 4000 м.

44.Климат картасында температурасы бірдей нүктелерді қосатын сызықтарды

қалай атайды? / изотерма /

45.Климат картасында атмосфералық қысымы бірдей жерлерді қосатын сызық-

тарды қалай атайды? / изобар /

46.Төменгі жэне жоғарғы қысым аймақтары жер бетінде қалай орналасқан?

/ 3 белдеу төменгі қысым- ол экватор маңы, жэне 65 градус оң. пен сол.

паралеллдерде. Ал жоғарғы қысым 4 белдеуде - екі жартышардағы 30

градустардың жэне полюстердің маңында орналасқан /

47.Циклон деген не? / грекшеден аударғанда - "ұйтқыған" деген сөз - атмо-

сфераның қысымы төмен аймағы /

48.Антициклон деген не? / атмосфераның қысымы жоғары аймағы / 49.Атмосфералық циркуляция деген не? / жер шарының үстіндегі ауа ағын-

дарының бүкіл жүйесін атайды /

50.Климаттық белдеулерді классификацияландырған (топтастырып бөлген)

қай ғалым? / климатолог Б.П. Алисов /

51.Климат құрушы факторларға не жатады? / географиялық ендік, ауа

массаларының қозғалысы, жер бедері, мүхиттардың ағысы /

52.Жер бетіндегі тұрақты желдердіата? / пассаттар, батыс желдер, сол. жэне

оң.шығыс желдер /

53.Пассаттар қалай соғады? / 30градус ендіктерден экваторға қарай /

54.Батыс желдер қандай ендіктер аралығында орналасқан? / 30 пен 60 градус-

тар аралығында, 30 ендіктен 60 ендікке қарай соғады /

55.Тұрақты шығыс желдер қалай орналасқан? / 60 пен 90 (полюс) градустардың арасында, полюстерден 60 градус ендікке қарай соғады /

56.Мұхит суларының негізгі қасиеттеріне не жатады? / температура,тұздылығы /

57.Қызыл теңіздің тұздылығы қанша промилле? / 41-42 промилле (грамм)/

58.Судың горизонталь бағыттағы қозғалысы қалай аталады? / ағыс /

59.Су ағыстарының қандай түрлері бар? / суық, жылы /

60.Жылы ағыстар:

Гольфстрим - ең ірі, Атлант мұхитында орналасқан.

Куросио - Гольфстримнің аналогы, Тынық мұхитта орналасқан.

Солтүстік пассат ағысы - Тынық мүхитында.

Бразилия ағысы - Атл. мү_х., Оң.Амер. жағалауында.

Шығыс-Аустралиялық - Тынық мұхитта.

61.Суық ағыстар:

Батыс желдер ағысы - ең ірі ағыс,Антарктида материгін қоршап түр.

Калифорния, Перу,Канар,Сомали, Бенгел, Лабрадор, Шығ-Гренландия

т. б. ағыстар (картадан орналасуын анықтап, тауып ал).

62.Мұхит сулары неше қабаттан түрады? / 3 қабат, планктон,нектон,бентос / 63. Планктон - мұхит суларының беткі қабатында орналасқан, ол ұсақ жану-

арлардан және балдырлардан түрады.Ірі жануарлар олармен қоректенеді.

64. Нектон - мұхит суларының ортаңғы қабаты, еркін жүзетін ірі жануарлардан

түрады.

65. Бентос - мұхит түбіндегі органикалық дүниеден тұрады.

66.Мұхит суларында өсімдіктердің неше түрі бар? / 15 000 /

67.Мұхит суларында жануарлардың неше түрі бар? / 150 000 /

68. Географиялық қабық -бұл жер бетіндегі,өзара байланысы бар, литосфераның жоғарғы қабаты, тропосфераның төменгі қабаты,және гидросфера мен биосферадан тұратын, ең ірі қабаты.

69.Географиялық қабықтың заңдылықтарына не жатады? / тұтастылық, зат пен қуат айналымы, қайталану (ырғақтылық), зоналылық

Поиск по сайту: