Тіркелген активтер бойынша амортизация есебі бухгалтерлік амортизация есептеу мен бірдей ма?

Амортизацияға жататын тiркелген активтер амортизацияның мынадай шектi нормаларымен топтарға бөлiнедi:

Бухесепте амортизация есептеудің әр түрлі әдістері қарастырылған:түзу сызықты, өндірістік, қалдықты кеміту, т.б. Оны есеп саясатына сәйкес кәсіпорын біреуін таңдап алады.

Салық есебінде кестедегі шек бойынша кәсіпорын өзі аморт нормаларын белгілейді.Салық есебі бойынша амортизация есептеуге толық тоқталып өтсем: 2 топтардың құндық баланстары бойынша амортизациялық аударымдар салық кезеңiнiң соңында амортизацияның шектi нормаларын қолдану жолымен айқындалады. 3. ғимараттар мен құрылыстар бойынша амортизациялық аударымдар әрбір объект бойынша жеке анықталады. 4. Салық төлеуші таратылған немесе қайта ұйымдастырылған, оңайлатылған декларация негізінде шағын бизнес субъектілері үшін арнаулы салық режимін қолданатын заңды тұлға корпоративтік табыс салығын есептеуге көшкен амортизациялық аударымдар салық кезеңіндегі қызмет кезеңіне түзетіледі. 5. Салық төлеуші Қазақстан Республикасының аумағында алғаш рет пайдалануға берілетін, келетін өндірістік мақсаттағы ғимараттарды және құрылыстарды, машиналар мен жабдықтарды: тіркелген активтер деп танып, шегерімге жатқызуға құқылы.6. Қазақстан Республикасының аумағында алғаш рет пайдалануға берілген тіркелген активтер бойынша жылдық жиынтық табыс алу мақсатында оны ең азы үш жыл пайдаланған жағдайда амортизацияның екі еселенген нормалары бойынша амортизациялық аударымдар есептеуге құқылы. Осы тіркелген активтер пайдаланудың бірінші салық кезеңінде топтың құндық балансынан бөлек ескеріледі. Келесі салық кезеңінде осы тіркелген активтер тиісті топтың құндық балансына қосуға жатады.

Сонымен қатар, салықтық есепте жер қойнауын пайдаланушы тірк активтер бойынша шеккен шығыстарын жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшарт бойынша тіркелген активтерге ғана қолданылады.

20.Тіркелген активтер бойынша амортизация қалай есептелінеді?

Амортизацияға жататын тiркелген активтер амортизацияның мынадай шектi нормаларымен топтарға бөлiнедi:

Кәсіпорын осы шек бойынша аморт нормасын белгілейді, осылайша шегерімге апарады. Тіркелген активтерді есепке алу техникалық реттеу және метрология жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген сыныптамаға сәйкес қалыптастырылатын топтар бойынша мынадай тәртіппен жүзеге асырылады: І топ бойынша салық кезеңінің басында және аяғында І топтың құндық балансы деп аталатын қорытынды сомалар айқындалады. І топтың құндық балансы негізгі құралдардың әрбір объектісі бойынша құндық баланстарынан тұрады.

Тіркелген активтер: 1) І топ бойынша - әрқайсысы топтың құндық балансының жекелеген кіші тобын құрайтын тіркелген активтер объектілері бойынша;

2) ІІ, ІІІ және ІV топтар бойынша – топтардың құндық баланстары бойынша ескеріледі. Шығып қалған тіркелген активтер белгіленген тәртіппен І топ, қалған топтар бойынша тиісті баланстарын айқындалатын құнға азайтады.

21.Осы салық кезеңі соңындағы және келер жылы салық кезеңі басындағы топтың, бөлімшенің құндық балансы қалай анықталады?

І топ бойынша тіркелген активтері шығып қалғаннан кейін салық кезеңі соңындағы құндық балансы мөлшеріндегі сома активтерінің шығып қалуынан болған залал деп танылады. Осы кіші топтың құндық балансы нөлге теңестіріледі және шегерімге жатқызылмайды.

ІІ, ІІІ және ІV топтар бойынша: барлық тіркелген активтері шығып қалғаннан кейін тиісті топтың салық кезеңі соңындағы құндық балансы шегерімге жатқызылады.

І топ бойынша немесе ІІ, ІІІ және ІV топтар бойынш барлық тіркелген активтерін өтеусіз берген кезде тиісті кіші топтың немесе топтың құндық балансы салық кезеңінің соңында нөлге теңестіріледі және шегерімге жатқызылмайды.

Салық төлеуші кіші топтың салық кезеңі соңындағы құндық балансының республикалық бюджет туралы заңмен белгiленген және салық кезеңiнiң соңғы күнi қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіштің 300 еселенген мөлшерінен кем соманы құрайтын шамасын шегерімге жатқызуға құқылы. Баланс бөлімдеріне тиісті есептің деректерін енгізгеннен кейін тиісті баланс баптарын қосу жолымен баланс бөлімдерін жасау жүзеге асырылады.

Егер алынған баланста ресурстар оның «пайдалануынан» асып кетсе, онда сол немесе басқа тауардың нарығында статистикада ресми түрде есептелген ресурстарды пайдалану көлемінің кем есептелуі болады. Бұл жағдайда баланстың «пайдалану» бөліміне «пайдалану бабы бойынша жетіспеушілік» бабы қосылады.

Егер «пайдалану» «ресурстар» көлемінен асып кеткен жағдайда, ресурстар құрылу көздерінен жетіспеушілік анықталынады. Баланстың ресурстар бөлімінде «ресурстар бабы бойынша жетіспеушілік» деген бап қосылады.

Баланс тікелей айтқанда бір үлкен санға келтіріледі, яғни олардың жетіспеушілігінің анықталған көлемін есепке ала отырып «ресурстар» не «пайдалану» көлеміне. Теңгерімсіздік болған жағдайда баланс бойынша олардың ауытқу себептері талданады.Содан кейін жетіспеушілік көлемін баланс бабының біріне жатқызу туралы шешім қабылданады. Жекелеген тауарлар бойынша жетіспеушілік көлемін баланс баптарының қай бөлігіне жатқызу туралы шешім қабылдау кезінде қосымша ақпарат көзі болып қолда бар тауарлар нарығындағы барлық субьектілер қызметін игеру бойынша ішінара бақылау деректері көмектеседі.

22.Тіркелген актив қалай шығысталады және бухгалтерлік есеп бойынша шығысталудан айырмашылығы бар ма?

ТА толық амортизация және (немесе) құнсыздану нәтижесiнде тануды тоқтату жағдайларын қоспағанда, тiркелген активтердi бухгалтерлiк есепте негiзгi құралдар, жылжымайтын мүлiкке инвестициялар, материалдық емес және биологиялық активтер ретiнде тануды тоқтату, сондай-ақ сатуға арналған активтер құрамына ауыстыру активтердiң шығып қалуы, шығысталуы болып табылады. Тiркелген активтердiң шығып қалуын салық салу мақсатында тану- шығып қалған активтердi тiркелген активтердiң құрамынан алып тастауды бiлдiредi. Кiшi топтың (топтың) құндық балансы шығып қалу күнiне қаржылық есептiлiктiң халықаралық стандарттары мен Қазақстан Республикасының бухгалтерлiк есеп пен қаржылық есептiлiк туралы заңнамасының талаптарына сәйкес айқындалған шығып қалатын тiркелген активтердiң баланстық құнына азайтылады. ТА оның iшiнде қаржы лизингi шарты бойынша оларды тауар-мат-дық қорлардың құрамына ауыстырусыз өткiзу кезiнде кiшi топтың (топтың) құндық балансы қосылған құн салығын қоспағанда, өткiзу құнына азайтылады. Егер мүлiктiк кешен ретiнде кәсiпорынды сатып алу-сату шартын қоса алғанда, сатып алу-сату шартында өткiзу құны тiркелген активтер объектiлерi бойынша анықталмаса, кiшi топтың (топтың) құндық балансы өткiзу күнiне қаржылық есептiлiктiң халықаралық стандарттары мен ҚР бухгалтерлiк есеп пен қаржылық есептiлiк туралы заңнамасының талаптарына сәйкес айқындалған шығып қалатын тiркелген активтердiң баланстық құнына азайтылады.
- ТА өтеусiз беру кезiнде кiшi топтың құндық балансы аталған активтердi қабылдап алу-беру актiсiнде көрсетiлген бухгалтерлiк есепке алу деректерi бойынша берiлген активтердiң баланстық құнына азайтылады.
-ТА жарғылық капиталға салым ретiнде беру кезiнде кiшi топтың құндық балансы Қазақстан Республикасы азаматтық заңнамасына сәйкес айқындалатын құнға азайтылады.
- қосу, бiрiктiру, бөлу немесе бөлiп шығару жолымен қайта ұйымдастыру нәтижесiнде тiркелген активтердiң шығып қалуы кезiнде қайта ұйымдастырылатын заңды тұлғаның кiшi тобының (тобының) құндық балансы беру актiсiнде немесе бөлiну балансында көрсетiлген, берiлген активтердiң баланстық құнына азайтылады.
Қосу, бiрiктiру жолымен қайта ұйымдастыру кезiнде салық төлеушiлер салықтық есепке алу мақсаттары үшiн қайта ұйымдастырылатын заңды тұлғаны салықтық есепке алу деректерi бойынша берiлетiн тiркелген активтердiң құнын:
1) I топтағы тiркелген активтер бойынша

2) II, III, IV топтардағы тiркелген активтер бойынша топтың құндық балансының шамасын беру актiсiнде көрсетуге құқылы.
Қосу, бiрiктiру жолымен қайта ұйымдастырылатын заңды тұлғаның кiшi тобының құндық балансы осы тармаққа сәйкес беру актiсiнде көрсетiлген салықтық есепке алу деректерi бойынша тiркелген активтердiң құнына азайтылады. Сонымен қатар, құрылтайшы, қатысушы мүлiктi алған кезде кiшi топтың құндық балансы құрылтайшылардың, қатысушылардың келiсiмi бойынша анықталған құнға азайтылады.
Тiркелген активтердi жоғалту, жою, бүлдiру, ысырап ету кезiнде:
1) тiркелген активтердi сақтандыру жағдайларында – кiшi топтың құндық балансы сақтандыру шартына сәйкес сақтандыру ұйымы сақтанушыға төлеген сақтандыру

алай кірістеледі және бухгалтерлік есеп бойынша кірістелуден айырмашылығы бар ма?

Тіркелген активтерді есепке алу техникалық реттеу және метрология жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген сыныптамаға сәйкес қалыптастырылатын топтар бойынша мынадай тәртіппен жүзеге асырылады: 1. Тіркелген активтер түскен кезде, оның ішінде қаржы лизингі бойынша және тауарлық-материалдық қорлардың құрамынан аудару жолымен түскен кезде топтардың (кіші топтардың) құндық балансын көрсетілген активтердің бастапқы құнына ұлғайтады.
Тіркелген активтердің түсімін салық салу мақсатында тану түскен активтерді тіркелген активтердің құрамына енгізуді білдіреді.

2. Егер осы бапта өзгеше көзделмесе, тіркелген актив пайдалануға берілген күннен бастап салық төлеуші шеккен шығындар тіркелген активтердің бастапқы құнына қосылады. Мұндай шығындарға:
- шегерімге жатқызылуға жатпайтын шығындардан (шығыстардан); - шегерімге жатқызылған шығындардан (шығыстардан); - шегерiмге құқығы болатын шығындардан (шығыстардан); - амортизациялық аударымдар шығындарынан (шығыстарынан); 3. Егер осы тармақта өзгеше көзделмесе, сатуға арналған тауар-материалдық қорлардың немесе активтердің құрамынан аудару жолымен түскен тіркелген активтің бастапқы құны халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес мұндай түсім күніне айқындалған оның баланстық құны болып табылады.
4. Тіркелген активтер өтеусіз алынған кезде, тіркелген активтердің бастапқы құнына енгізілмейтін шығындарды (шығыстарды) қоспағанда, халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес бастапқы тану кезінде мұндай активтердің құнын ұлғайтатын іс жүзіндегі шығындар ескеріле отырып, алынған активтердің аталған активтерді қабылдап алу-беру актісінде көрсетілген баланстық құны тіркелген активтердің бастапқы құны болып табылады.
5. Жарғылық капиталға салым ретінде алу кезінде тіркелген активтердің бастапқы құнына енгізілмейтін шығындарды (шығыстарды) қоспағанда, халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес бастапқы тану кезінде мұндай активтердің құнын ұлғайтатын іс жүзіндегі шығындар ескеріле отырып, заңды тұлғаның құрылтай құжаттарында көрсетілген салым құны тіркелген активтердің бастапқы құны болып табылады.
6. Сенімгерлікпен басқарушы тіркелген активтерді сенімгерлікпен басқаруға алған кезде:
1) беретін тұлғаның осы активтері тіркелген активтер болған жағдайда – айқындалған құн;
2) өзге жағдайларда – аталған активтерді қабылдап алу-беру актісінің деректері бойынша айқындалған құн осындай тіркелген активтердің бастапқы құны болып табылады.

24.Өтеусіз алынған мүлік бойынша табыс қалай танылады?

Пайда шығыстарды шегергеннен кейінгі табыс. Ал табыс шаруашылық субъектілердің өз тауарын сатқаннан қызметін көрсеткеннен, жұмысын істегеннен түскен түсім. Резидент заңды тұлғаның Жылдық жиынтық табыстары салық жылы ішінде салық төлеушінің Қазақстан Республикасында және одан тыс жерлерде алынуға тиіс табыстардан тұрады. Резидент емес заңды тұлғаның Жылдық жиынтық табысы Қазақстандық көздерден алынған табыстардан тұрады. Жылдық жиынтық табыс түрлері:

Тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) өткізуден түскетін табыс; Құн өсімінен түсетін табыс; Міндеттемелерді есептен шығарудан түсетін табыс; Күмәнді міндеттемелерді есептен шығарудан түсетін табыс; Мүлікті жалға беруден түсетін табыс; Кәсіпкерлік қызметті шектеуге немесе тоқтатуға келісім үшін алынған табыс; Шығып калған, тіркелген активтер құнының ішкі топтың баланстық құнынан асып түсуінен алынатын табыстар; Ортақ үлестік меншіктен түсетін табысты бөлу кезінде алынатын табыстар;Өтеусіз алынған мүлік, орындалған жұмыстар, көрсетілген қызметтер; Дивидленттер; Депозит, борыштық бағалы қағаздар, вексель бойынша сыйақылар және т.б.

Салық төлеуші өтеусіз алған кез келген мүліктің, оның ішінде жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің құны оның табысы болып табылады. Өтеусіз алынған мүліктің, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің құны халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес бухгалтерлiк есеп деректерi бойынша айқындалады.
Салық төлеуші өтеусіз алған кез келген мүліктің, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің құны оның табысы болып табылады.

Өтеусіз алынған мүліктің, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің құны халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес бухгалтерлiк есеп деректерi бойынша айқындалады.

Өтеусіз алынған мүлік, оның ішінде жұмыстар, көрсетілетін қызметтер түріндегі табыс осындай мүлік алынған, жұмыстар орындалған, қызметтер көрсетілген салық кезеңінде танылады.

Өтеусіз алынған мүлік бойынша табыс бухгалтерлік есепте де салық есебінде де көрініс табады. Сондай-ақ бухг.есепте 6220 шот бойынша көрініс табады.

25.Салықты және бюджетке төленетін басқада міндетті төлемдер бойынша шегерім қалай есептелінеді?

Шегерімге жатпайтын шығыстарды қоспағанда, салық төлеушінің табыс алуға бағытталған қызметті жүзеге асыруға байланысты шығыстары салық салынатын табысты айқындау кезінде шегерімге жатады. Шегерімге жатқызылған шығыстардың мөлшері белгіленген нормалардан аспауға тиіс.

Шегерімдерді салық төлеуші өзінің табыс алуға бағытталған қызметіне байланысты шығыстарды растайтын құжаттары болған кезде жүргізеді. Бұл шығыстар, ХҚЕС және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес айқындалатын болашақтағы кезеңдердің шығыстарын қоспағанда, олар іс жүзінде жүргізілген салық кезеңінде шегерімге жатады.

Салықты және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді шегеру мыналардан тұрады:

1) жылдық жиынтық табыс айқындалғанға дейін бюджетке төленген салықтардан;

2)Қазақстан Республикасының және басқа мемлекеттердің аумағында төленген корпоративтік табыс салығынан және заңды тұлғалардың табыстарына салынатын салықтан;

3) жеңілдікті салық салынатын елдерде төленген салықтардан;

4) үстеме пайда салығынан басқа, салық төлеушiнiң салық салу объектiлерi бойынша Қазақстан Республикасының немесе өзге мемлекеттiң бюджетiне төленген салықтардан.

Алдыңғы салық кезеңдерi үшiн есепке жазылған, есептелген және ағымдағы салық кезеңiнде төленген салық және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер ағымдағы салық кезеңiнде шегерiмге жатады.

Салықты және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдерді есептеу және есепке жазу Қазақстан Республикасының немесе өзге мемлекеттің салық заңнамасына сәйкес жүргізіледі.
Салынған, жылдық жиынтық табысты алумен байланысты айыппұлдар, өсімпұлдар, тұрақсыздықтардың сомасын дұрыс анықтау үшін «Салықтардың, алымдардың, тұрақсыздықтар, айыппұлдар, өсімпұлдар және өтемақылық шығындардың салықтық есебі ведомостін» қолдану қажет. Бұл ведомостте салықты және бюджетке төленетін басқада міндетті төлемдер бойынша шегерімге жатқызылатын сома көрсетіледі.

Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер декларацияның 100.00.050 жолында жинақталып, салық кодексінің 114 бабына сай шегерімге жатқызылады.

26.Өтеусіз алынған мүлік бойынша табыс тануда бухгалтерлік есеп пен салық есебінде айырмашылық бар ма?

төлеуші өтеусіз алған кез келген мүліктің, оның ішінде жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің құны оның табысы болып табылады.

Табысқа кірмейтіндер:

-Жарғылық капиталға салым ретінде алынған мүлік;

-Мемлекеттік бюджеттен алынған субсидиялар,

-міндетті, қосымша және күтпеген банктік салымдар. Олардың негізінде жеке тұлғалардың міндетті коллективтік салымдары кепілдендіріледі;

-Кепілдендірілген сақтандыру төлемдері қорды аударуға міндетті және күтпеген төлемдер;

-Жеке тұлғалардың міндетті коллективті аударымдары және кепілдендірілген сақтандыру төлемдері қорынсыз аударған ақша сомалары.

Табыстарды анықтау үшін 6220 «өтеусіз алынған актив» шоты қарастырылады. Мұнда өтеусіз алынған активтер мен ақша сомалары, орындалған жұмыс және көрсетілген қызмет жатқызылады. Тексеру үшін өтеусіз алынған мүлік ведомосі зерттеледі. Мұнда заңды тұлға адресі, атауы және мүлікті өтеусіз берген заңды тұлға атауы, адресі де көрсетіледі.Табыстарды көрсету үшін 6 декларацияға қосымша толтырылады.

Өтеусіз алынған мүліктің, оның ішінде жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің құны халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес бухгалтерлiк есеп деректерi бойынша айқындалады.Өтеусіз алынған мүлік, оның ішінде жұмыстар, көрсетілетін қызметтер түріндегі

27.Күмәнді талаптарға анықтама беріңіз?

Күмәнді талаптар деп заңды тұлғалар мен дара кәсіпкерлерге, сондай-ақ тұрақты мекеме, филиал, өкілдік арқылы Қазақстан Республикасында қызметін жүзеге асыратын резидент емес заңды тұлғаларға тауарлар өткізу, жұмыстар орындау, қызметтер көрсету нәтижесінде туындаған талаптар және талаптар туындаған кезден бастап үш жыл ішінде қанағаттандырылмаған талаптар болып танылады. Өткізілген тауарлар, орындалған жұмыстар, көрсетілген қызметтер бойынша туындаған және салық төлеуші-дебиторды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес банкрот деп тануға байланысты қанағаттандырылмаған талаптар да күмәнді талаптар болып танылады.Салық Кодексінің 106-бабының 1-тармағына сәйкес провизиялар құру жөніндегі шығыстар сомасын шегеруге құқығы бар салық төлеушілердің 2012 жылғы 31 желтоқсаннан кейін аударылған:1) басқа банктерде орналастырылған корреспонденттік шоттардағы қалдықтарды қоса алғанда, депозиттер бойынша сыйақыларды; 2) басқа банктер мен клиенттерге берілген кредиттер бойынша сыйақыларды;

3) құжаттамалық есеп-қисаптар мен кепілдіктер бойынша дебиторлық берешекті;4) өтелмеген аккредитивтер, шығарылған немесе расталған кепілдіктер бойынша шартты міндеттемелерді төлеу жөніндегі талаптары күмәнді талаптар болып танылмайды.

Салық төлеушінің күмәнді талаптарды шегерімге жатқызуы бір мезгілде мынадай талаптар сақталған кезде жүргізіледі:1) талаптар туындауын растайтын құжаттардың болуы; 2) шегерімдерге жатқызу кезіне бухгалтерлік есепте талаптардың көрсетілуі не осындай талаптарды алдыңғы кезеңдердегі бухгалтерлік есептегі шығыстарға жатқызу. Дебитор банкрот деп танылған жағдайда, бұл құжаттардан басқа, оған қосымша банкроттық рәсімінің аяқталғаны туралы сот ұйғарымы көшiрмесiнiң болуы қажет. Салық төлеушi жоғарыда көрсетiлген шарттар сақталған кезде, банкроттық рәсімінің аяқталғаны туралы сот ұйғарымы күшiне енген салық кезеңiнiң қорытындылары бойынша күмәндi талаптың сомасын шегерiмге жатқызуға құқылы. Күмәнді талаптар бұрын тауарлар өткізуден, жұмыстар орындаудан, қызметтер көрсетуден түсетін табыс деп танылған табыстың мөлшері шегінде шегерімге жатқызылады.

Егер салық төлеуші күмәнді міндеттемелерді шегерімдерге жатқызса, ол тіркеу орны бойынша салық органына шегерімге жатқызу туралы хабарландыру жіберуі қажет. Хабарландыруда ұйымның басшысының, бас бухгалтерінің қолы қойылуы керек және ол мөрмен расталуы қажет. Күмәнді міндеттемелер бойынша шегерім болып саналмайды, егер тауар, қызмет немесе жұмыс түрі жеке тұлғаларға сатылса.

Бухгалтерлік есепте дебиторлық берешектер сомасы 1200 «Қысқа мерзімде дебиторлық берешек» бөлім шоттарының Дт көрсетіледі. Егер дебиторлық берешек болашақта қайтарылып алынуы мүмкін емес деп танылып, есептен шығарылғанда мынадай жазба беріледі: Дт 1000 «Ақша қаражаттары» бөлімінің шоттары, Кт 6280 «Өзге табыстар». Алдын ала құрылған резерв есебінен қарыз сомасы есептен шығарылса немесе резерв құрылмай, қарыз сомасы зияндарға тікелей апарылса, онда бұндай қарыз сомасы баланстан тыс 007 «Төлемге қабілетсіз дебиторлардың қарыздарын зиянға есептен шығару» шотында қарыз есептен шыққан соң 5 жыл ішінде көрсетілуі керек. 5 жыл бойы қарыз сомасының бұл шотта көрсетілуі – болашақта бұл қарыз ұйымға қайтарылып қалуы мүмкін деген үмітпен.

28.Күмәнді талаптар бойынша шегерімдер қай кезде пайда болады және не себептен?

Күмәнді талаптар деп заңды тұлғалар мен дара кәсіпкерлерге, сондай-ақ тұрақты мекеме, филиал, өкілдік арқылы Қазақстан Республикасында қызметін жүзеге асыратын резидент емес заңды тұлғаларға тауарлар өткізу, жұмыстар орындау, қызметтер көрсету нәтижесінде туындаған талаптар және талаптар туындаған кезден бастап үш жыл ішінде қанағаттандырылмаған талаптар болып танылады. Өткізілген тауарлар, орындалған жұмыстар, көрсетілген қызметтер бойынша туындаған және салық төлеуші-дебиторды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес банкрот деп тануға байланысты қанағаттандырылмаған талаптар да күмәнді талаптар болып танылады.Салық Кодексінің 106-бабының 1-тармағына сәйкес провизиялар құру жөніндегі шығыстар сомасын шегеруге құқығы бар салық төлеушілердің 2012 жылғы 31 желтоқсаннан кейін аударылған:1) басқа банктерде орналастырылған корреспонденттік шоттардағы қалдықтарды қоса алғанда, депозиттер бойынша сыйақыларды;2) басқа банктер мен клиенттерге берілген кредиттер бойынша сыйақыларды;

3) құжаттамалық есеп-қисаптар мен кепілдіктер бойынша дебиторлық берешекті;4) өтелмеген аккредитивтер, шығарылған немесе расталған кепілдіктер бойынша шартты міндеттемелерді төлеу жөніндегі талаптары күмәнді талаптар болып танылмайды.

Салық төлеушінің күмәнді талаптарды шегерімге жатқызуы бір мезгілде мынадай талаптар сақталған кезде жүргізіледі:1) талаптар туындауын растайтын құжаттардың болуы; 2) шегерімдерге жатқызу кезіне бухгалтерлік есепте талаптардың көрсетілуі не осындай талаптарды алдыңғы кезеңдердегі бухгалтерлік есептегі шығыстарға жатқызу.Дебитор банкрот деп танылған жағдайда, бұл құжаттардан басқа, оған қосымша банкроттық рәсімінің аяқталғаны туралы сот ұйғарымы көшiрмесiнiң болуы қажет. Салық төлеушi жоғарыда көрсетiлген шарттар сақталған кезде, банкроттық рәсімінің аяқталғаны туралы сот ұйғарымы күшiне енген салық кезеңiнiң қорытындылары бойынша күмәндi талаптың сомасын шегерiмге жатқызуға құқылы. Күмәнді талаптар бұрын тауарлар өткізуден, жұмыстар орындаудан, қызметтер көрсетуден түсетін табыс деп танылған табыстың мөлшері шегінде шегерімге жатқызылады.

Егер салық төлеуші күмәнді міндеттемелерді шегерімдерге жатқызса, ол тіркеу орны бойынша салық органына шегерімге жатқызу туралы хабарландыру жіберуі қажет. Хабарландыруда ұйымның басшысының, бас бухгалтерінің қолы қойылуы керек және ол мөрмен расталуы қажет. Күмәнді міндеттемелер бойынша шегерім болып саналмайды, егер тауар, қызмет немесе жұмыс түрі жеке тұлғаларға сатылса.

Бухгалтерлік есепте дебиторлық берешектер сомасы 1200 «Қысқа мерзімде дебиторлық берешек» бөлім шоттарының Дт көрсетіледі. Егер дебиторлық берешек болашақта қайтарылып алынуы мүмкін емес деп танылып, есептен шығарылғанда мынадай жазба беріледі: Дт 1000 «Ақша қаражаттары» бөлімінің шоттары, Кт 6280 «Өзге табыстар». Алдын ала құрылған резерв есебінен қарыз сомасы есептен шығарылса немесе резерв құрылмай, қарыз сомасы зияндарға тікелей апарылса, онда бұндай қарыз сомасы баланстан тыс 007 «Төлемге қабілетсіз дебиторлардың қарыздарын зиянға есептен шығару» шотында қарыз есептен шыққан соң 5 жыл ішінде көрсетілуі керек. 5 жыл бойы қарыз сомасының бұл шотта көрсетілуі –

29.Бухгалтерлік есепте күмәнді дебиторлық қарызды калай есептейді және оның күмәнді талаптардан айырмашылығы бар ма?

Күмәнді қарыздарға-уақытында төленбеген,жабылмаған және де тиісті кепілдікпен қамтамасыз етілмеген дебиторлық борыштар жатады. Қазақстан Республикасының заңына сәйкес талап ету мерзімі өтіп кеткен дебиторлық берешек күмәнді қарыз болып саналады. Өтелу-өтелмеуі белгісіз,күмән тудыратын борыштарды есептен шығарудың екі тәсілі бар.Біріншісі-тікелей есептен шығару әдісі,мұнда шығындар нақты шоттарды үмітсіз деп танығаннан кейін ғана тікелей есептен шығарылады. Екіншісі - резервтік әдіс, бұл жағдайда шығындар алдын ала қарастырылған тәсілмен есептеледі.

Тікелей есептен шығару әдісі бухгалтерлік есеп тұрғысынан қолайлы болып саналмайды. Өйткені ол кірістер мен шығыстарды сәйкестілікке келтіре алмайды,яғни күмәнді борыштарды таурлар жеткізіліп түсірілген немесе қызметтер көрсетілген сәтінде емес,оның кұдікті деп танылған есептік мезетінде ғана шығындарға жатқызады.

Күмәнді қарыздар бойынша резервтердің есебі "Күмәнді қарыздар бойынша резервтер" шотында жүргізіледі. Күмәнді қарыздар бойынша резервтер есеп беретін жылдың соңында жабдықтаушылар мен сатып алушылар арасындағы дебиторлық борышқа түгендеу жүргізу нәтижесіне сүйене отырып жасалынады.
Қазақстан Республикасы заңына сәйкес талап ету мерзімі өтіп кеткен дебиторлық қарыздар "үмітсіз қарыз" — деп танылады. Ал үмітсіз қарыздар сомалары құрылған күмәнді қарыз бойынша резерв есебінен есептен шығарылады
Егер сатып алушының дебиторлық қарызы үмітсіз қарыз ретінде есептен шығарылып және ол осы есеп беретін кезеңде өтелсе, бухгалтерлік есепте келесідей жазу жазылады: Д-т: Күмәнді қарыздар бойынша резервтер шоты К-т: Алынуға тиісті қарыздар шоты.
Жалпы халықаралық тәжірибеде күмәнді қарыздарды бағалау үшін мынадай екі әдісі қолданылады:- несиеге сатудан алынатын таза табыстан есептелінген пайыз әдісі; - дебиторлық қарыздарды өтелу мерзімі бойынша есептеу әдісі.

Ал, Күмәнді талаптар деп заңды тұлғалар мен дара кәсіпкерлерге, сондай-ақ тұрақты мекеме, филиал, өкілдік арқылы Қазақстан Республикасында қызметін жүзеге асыратын резидент емес заңды тұлғаларға тауарлар өткізу, жұмыстар орындау, қызметтер көрсету нәтижесінде туындаған талаптар және талаптар туындаған кезден бастап үш жыл ішінде қанағаттандырылмаған талаптар болып танылады. Өткізілген тауарлар, орындалған жұмыстар, көрсетілген қызметтер бойынша туындаған және салық төлеуші-дебиторды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес банкрот деп тануға байланысты қанағаттандырылмаған талаптар да күмәнді талаптар болып танылады. Салық төлеушінің күмәнді талаптарды шегерімге жатқызуы бір мезгілде мынадай талаптар сақталған кезде жүргізіледі: 1) талаптар туындауын растайтын құжаттардың болуы. 2) шегерімдерге жатқызу кезіне бухгалтерлік есепте талаптардың көрсетілуі не осындай талаптарды алдыңғы кезеңдердегі бухгалтерлік есептегі шығыстарға жатқызу. Дебитор банкрот деп танылған жағдайда, бұл құжаттардан басқа, оған қосымша банкроттық рәсімінің аяқталғаны туралы сот ұйғарымы көшiрмесiнiң болуы қажет.

Бухгалтерлік есепте дебиторлық берешектер сомасы 1200 «Қысқа мерзімде дебиторлық берешек» бөлім шоттарының Дт көрсетіледі. Егер дебиторлық берешек болашақта қайтарылып алынуы мүмкін емес деп танылып, есептен шығарылғанда мынадай жазба беріледі: Дт 1000

30.Өкілдік шығындар дегеніміз не және ол қай мақсатқа пайдаланылады?

Өкілдік шығындар - тиісті қаржы жылына арналған және республикалық бюджеттік бағдарламалар әкімшілеріне шетел делегацияларын қабылдауға, кеңестер, семинарлар, салтанатты және ресми іс-шаралар өткізуге, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентінің, Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік хатшысының, Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрінің, республикалық бюджет есебінен ұсталатын, халықаралық байқау миссияларының құрамында шет мемлекеттердегі сайлауларға Қазақстан Республикасынан қадағалаушы ретінде жіберілетін мемлекеттік органдардың лауазымды тұлғалардың шетелге іссапарлары уақытында өкілдік мақсаттарға бөлінетін қаражат.

Өкілдік шығыстарға мынадай:

1) өзара ынтымақтастықты орнату немесе қолдау мақсатында;

2) салық төлеушінің атқарушы органдарынан басқа, директорлар кеңесінің, өзге басқару органының отырыстарын ұйымдастыру және өткізу мақсатында, көрсетілген іс-шаралардың өткізілу орнына қарамай жүргізілетін, тұлғаларды, оның ішінде салық төлеушінің штатында тұрмайтын жеке тұлғаларды қабылдау және оларға қызмет көрсету жөніндегі шығыстар жатады.

Өкілдік шығындарға б/ты шығындарға мыналар қатысты:

-көліктік қызмет көрсету;

-келіссөз кезінде тамақтануға шығындар;

-аудармашының қызметіне төлемақы;

-тікелей нақты шараларға қатысты ж/е құжаттармен расталған басқа да шығындар.

Есепке алынған барлық шығындар бухгалтерлік өзіндік құнға қосылады,шығындар кезеңіне қатысты ж/е «Қызметкер мен басқа тұлғаның қарызы»1250шотында, «Өкілдік шығындар» қосалқы шотында көрсетіледі.

Салық төлеушінің ЖЖТ/нан өкілдік шығындар тек ҚР Үкіметінің белгіленген мөлшер шегінде шегеріледі.

Бос уақытты, көңіл көтеруді немесе демалысты ұйымдастыруға арналған шығыстар өкілдік шығыстарға жатпайды және олар шегерімге жатпайды.

Өкілдік шығыстар салық Кодексінің 163 бапта көрсетілгендей салық салуға жататын қызметкердің табыстары бойынша жұмыс берушінің шығыстар сомасының 1 процентінен аспайтын мөлшерде шегерімге жатқызылады.

31.Өкілдік шығындар бойынша шегерім қалай есептелінеді?

1. Өкілдік шығыстарға мынадай:

1) өзара ынтымақтастықты орнату немесе қолдау мақсатында;

2) салық төлеушінің атқарушы органдарынан басқа, директорлар кеңесінің, өзге басқару органының отырыстарын ұйымдастыру және өткізу мақсатында, көрсетілген іс-шаралардың өткізілу орнына қарамай жүргізілетін, тұлғаларды, оның ішінде салық төлеушінің штатында тұрмайтын жеке тұлғаларды қабылдау және оларға қызмет көрсету жөніндегі шығыстар жатады.

Өкілдік шығыстарға аталған тұлғаларды көлікпен қамтамасыз етуге, келіссөздер уақытында тамаққа, ұйымның штатында тұрмайтын аудармашылар көрсететін қызметтерге ақы төлеуге жұмсалатын шығыстар да жатады.

Бос уақытты, көңіл көтеруді немесе демалысты ұйымдастыруға арналған шығыстар өкілдік шығыстарға жатпайды және олар шегерімге жатпайды.

Есепке алынған барлық шығындар бухгалтерлік өзіндік құнға қосылады,шығындар кезеңіне қатысты ж/е «Қызметкер мен басқа тұлғаның қарызы»1250шотында, «Өкілдік шығындар»қосалқы шотында көрсетіледі.

Салық төлеушінің ЖЖТ/нан өкілдік шығындар тек ҚР Үкіметінің белгіленген мөлшер шегінде шегеріледі.

Өкілдік шығыстар салық Кодексінің 163 бабында көрсетілгендей салық салуға жататын қызметкердің табыстары бойынша жұмыс берушінің шығыстар сомасының 1 процентінен аспайтын мөлшерде шегерімге жатқызылады.

Ол табыстар мыналар: қызметкер жұмыс берушіден ақшалай н/е заттай нысанда алған кез келген табыстар, оның ішінде материалдық пайда түрінде алынған табыстар, сондай-ақ ҚР/ң заңнамасына сәйкес жұмыс беруші және үшінші тұлғалар арасында жасалған азаматтық-құқықтық сипаттағы шарттар бойынша қызметкер алған ж/е төмендегі көрсетілген табыстар қызметкердің салық салуға жататын табыстары болып табылады.

Өкілдік шығындарды шегерімге апару үшін негіз болатын құжаттар:

1.Ұйым басшысының өкілдік шығындар өткізу туралы өнімі;

2.Өкілдік шығындар өткізу бойынша смета;

3.Өкілдік шығындар өткізу бағдарламасы;

4.Қатысушылар тізімі;

5.Уақыт мерзімі;

6.Жұмыстар нәтижесі;

7.Өкілдік шығын жүргізуге жауапты тұлғаның есебі;

8.Нақты шығын көлемі алғашқы құжаттармен расталған

32.Өкілдік шығындар есептеудің бухгалтерлік және салық есебінде айырмашылығы бар ма?

Шаруш/қ жүргізуші ұйым/ң жарғылық қызметіне б/ты өкілдік шығындарға жататыны: а)заңды тұлғаның ком/қ қызметімен тікелей қатысты іскерлік б/ты талқылау ж/е шарттар мен келісімге қол қою үшін кеңес, салтанатты жиналыс ж/е басқа да шаралар өткізу үшін, басқа ұйымдардың өкілдерін қабылдау мен қызмет көрсету;

б) кезекті жылдық жиналысқа қатысу үшін келген Директорлар кеңесінің,басқарманың ж/е ревизиялық комиссияның мүшелерін, ресми тұлғаларды қабылдау мен қызмет көрсету.

Өкілдік сипаттағы шараларға шығындарды растайтын барлық ұйымдық-өкімдік құжаттар ұйымдармен дайындалуы ж/е салық саясатының шеңберінде бекітілуі қажет.

Өкілдік шығындарға б/ты шығындарға мыналар қатысты:

-көліктік қызмет көрсету;

-келіссөз кезінде тамақтануға шығындар;

-аудармашының қызметіне төлемақы;

- тікелей нақты шараларға қатысты ж/е құжаттармен расталған басқа да шығындар.

Қабылдаған ж/е шақырылған екі жақтан қатысушылардың тең саны ү/н жалпы шығындар есептеледі. Өкілдік шығындарды рәсімдеу ү/н мыналарды дайындау қажет: а)таза табыс пен мөлшер шегіндегі шығындар сметасы есебінен мөлшерден жоғары бөлінетін өкілдік ж/е іссапарлық шығындардың жылдық сомасын белгілеу туралы меншік иесінің шешімі; ә)Директорлар кеңесін өткізу н/е басқа заңды тұлға өкілдерімен келіссөз ұйымдастыру туралы бұйрық; б)іскерлік кездесу,жиналыс өткізу бағдарламасында көрсетілуі өте қажет

Есепке алынған барлық шығындар бухгалтерлік өзіндік құнға қосылады,шығындар кезеңіне қатысты ж/е «Қызметкер мен басқа тұлғаның қарызы»1250шотында, «Өкілдік шығындар»қосалқы шотында көрсетіледі.

Салық төлеушінің ЖЖТ/нан өкілдік шығындар тек ҚР Үкіметі/ң белгіленген мөлшер шегінде шегеріледі.

Банктер,бос уақыт өткізу,көңіл көтеру н/е демалуды ұйымд/у шығындары өкілдік шығындарына қатысты емес ж/е шегерімге жатпайды. Бұл шығындар салық салудан кейін қалған ұйымның өз қаржысы есебінен жүргізіледі.

Өкілдік шығындарды есептен шығару ұйымның смета шегінде ж/е растайтын алғашқы құжаттар(қазыналық кассалық чектер,тауарлық чектер)ж/е іскерлік кездесуді өткізу бағдарламасы, шақырылған адамдар, ұйым тарапынан қатысушы адамдар,шығындар көлемі ж/е орны мен күні көрсетілген құжаттары болғанда ғана есептен шығарылады.

33.Салықты және бюджетке төленетін басқада міндетті төлемдер бойынша шегерім сомасы бухгалтерлік есептегі салық шығындары сомасы мен бірдей болуы мүмкін бе?

Салық есебінде есептелген және төленген салықтар сомаларын салыстырып, төменгісі шегерімге жатқызылады.

Салықты және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді шегеру мыналардан:

1) жылдық жиынтық табыс айқындалғанға дейін бюджетке төленген салықтардан;

2)Қазақстан Республикасының және басқа мемлекеттердің аумағында төленген корпоративтік табыс салығынан және заңды тұлғалардың табыстарына салынатын салықтан;

3) жеңілдікті салық салынатын елдерде төленген салықтардан;

4) үстеме пайда салығынан басқа, салық төлеушiнiң салық салу объектiлерi бойынша Қазақстан Республикасының немесе өзге мемлекеттiң бюджетiне төленген салықтардан тұрады.

Алдыңғы салық кезеңдерi үшiн есепке жазылған, есептелген және ағымдағы салық кезеңiнде төленген салық және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер ағымдағы салық кезеңiнде шегерiмге жатады.

Салықты және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдерді есептеу және есепке жазу Қазақстан Республикасының немесе өзге мемлекеттің салық заңнамасына сәйкес жүргізіледі.
Салынған, жылдық жиынтық табысты алумен байланысты айыппұлдар, өсімпұлдар, тұрақсыздықтардың сомасын дұрыс анықтау үшін «Салықтардың, алымдардың, тұрақсыздықтар, айыппұлдар, өсімпұлдар және өтемақылық шығындардың салықтық есебі ведомостін» қолдану қажет. Бұл ведомостте салықты және бюджетке төленетін басқада міндетті төлемдер бойынша шегерімге жатқызылатын сома көрсетіледі.

Есепті салық кезеңінде мыналар шегерімдерге жатқызыла алады:
1) есепті салық кезеңінде және есепті салық кезеңінің алдындағы салық кезеңдері үшін есепке жазылған және есептелген шектегі салықтар сомасы;
2) есепті салық кезеңінің алдындағы салық кезеңдерінде, есепті салық кезеңі үшін есепке жазылған және есептелген шекте Қазақстан Республикасының немесе өзге мемлекеттің бюджетіне төленген салық және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер шегерімге жатады.
Яғни, есепті салық кезеңінде төленген алдыңғы салық кезеңі үшін салықтар шегерімге оның төлеу уақыты жүзеге асырылған кезде жатқызылады.

Салықты және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдерді есептеу және есепке жазу Қазақстан Республикасының немесе өзге мемлекеттің салық заңнамасына сәйкес жүргізіледі.

Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер декларацияның 100.00.050 жолында жинақталып, салық кодексінің 114 бабына сай шегерімге жатқызылады.

34.Мүшелік жарна төлемі шегерімге қанша мөлшерде апарылады?

Салық кодексінің 100-бабына сәйкес 2014 жылғы корпоративтік кіріс салығын есептеген кезде ҚР Ұлттық кәсіпкерлер палатасына төленетін міндетті мүшелік жарна Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен көлемде шегеріске жатады.

Қазақстан Республикасының 2013 жылғы шілдедегі “Ұлттық кәсіпкерлер палатасы туралы” Заңына сәйкес, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тіркелген және ҚР аумағында кәсіпкерлік қызмет жасайтын кәсіпкерлік субъектілері – коммерциялық заңды тұлғалар, жеке кәсіпкерлер, шаруа қожалықтары Ұлттық палатаның мүшелері болып табылады.

ҚР Заңының съезде бекітілетін міндетті мүшелік жарна көлемін жыл сайын 1 шілдеге дейінгі мерзімде Ұлттық палата бұқаралық ақпарат құралдарында, соның ішінде интернет-ресурстарда жариялайды. Бұл ретте ҚР Ұлттық кәсіпкерлер палатасына міндетті мүшелік жарнаның шекті көлемі 2014 жылдың қаңтарында күшіне енген. Қазақстан Республикасының 2013 жылғы 31 желтоқсандағы Үкімет қаулысымен бекітілген.

Мысалы, есепті күнтізбелік жыл алдындағы күнтізбелік жылға жылдық кірісі алпыс мың есе айлық есептік көрсеткішінен асатын және біржарым миллион реттік айлық есептік көрсеткіштен аспайтын кәсіпкерлік субъектілері үшін республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және есепті күнтізбелік жылдың алдындағы күнтізбелік жылдың 1 қаңтарында жұмыс істеп тұрған есепті күнтізбелік жылдың 1 қаңтарында 160 айлық есепті көрсеткіш көлемінде болды. Өз кезегінде алдындағы есепті күнтізбелік жылға күнтізбелік жылдағы жылдық табысы республикалық бюджет туралы және алдындағы есепті күнтізбелік жылға күнтізбелік жылдың 1 қаңтарында қолданыстағы заңмен белгіленген біржарым миллион реттік айлық көрсеткіштен асатын кәсіпкерлік субъектілері үшін – есепті күнтізбелік жылдың 1 қаңтарына төрт 4400 айлық есепті көрсеткіш көлемінде белгіленді.

Ұлттық палата жыл сайын 1 шілдеге дейінгі мерзімге Салық кодексінде белгіленген салық органдары берілген тәртіптегі деректер негізінде міндетті мүшелік жарна бойынша есеп айырысу жүргізу үшін кәсіпкерлік субъектілеріне есеп-шот жібереді.

Кәсіпкерлік субъектілері міндетті мүшелік жарнаны жыл сайын 31 желтоқсанға дейінгі мерзімде төлейді.

Сонымен бірге, егер кәсіпкерлік субъектілерінің жылдық табысы республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және алдындағы есепті күнтізбелік жылдың 1 қаңтарында жұмыс істеп тұрған алдындағы есепті күнтізбелік жыл үшін 60000 реттік айлық көрсеткіштен аспаса, 2014 жылдың қаңтардан бастап бес жыл бойы міндетті мүшелік жарна төлемінен босатылады.

35.Салық түрлері бойынша бюджетке төленген айыппұл мен өсімпұл шегерімге апарыла ма?..

Мемлекеттік бюджетке төленген айыппұлдар мен өсімпұлдар шегерімге жатқызылмайды. Ал заңды және жеке тұлғаларға төленген айыппұлдар мен өсімпұлдар шегерімге жатқызылады.

Есептеліп төленген тұрақсыздықтар, оның ішінде айыппұлдар мен өсімпұлдар шаруашылық жүргізуші субъектінің келісімшарттары, «Ақша қаражаттары» шоттары бойынша шығыс операциялары, кассалық құжаттар, төлем тапсырмасы арқылы талданып шегерімге жатқызылады.

Шегерімге жатпайтын шығындарды қарастырсақ оларға мыналар жатады:

1) табыс алуға бағытталған қызметке байланысты емес шығындар;

2) соттың заңды күшіне енген үкімінің немесе қаулысының негізінде жалған кәсіпорын деп танылған салық төлеушімен жасалған операциялар бойынша сот белгілеген қылмыстық қызмет басталған күннен бастап жүргізілген шығыстар;

3) мемлекеттік бюджетке төленуге тиісті айыппұл, өсімпұл, сотта өкіл ретінде қатысу үшін төлем, мүшелік жарна шектен асқан сома;

4) сот жеке кәсіпкерлік субъектісі кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру ниетінсіз жасады деп таныған мәміле (мәмілелер) бойынша шығыстар және т.б.;

Блок

1. Дара кәсіпкер-ң төлеуге тиісті салықтары мен төлемдеріне есеп

Поиск по сайту: