Глоссарий 12 апта 3б

1. AD-AS үлгісі

2. IS- LM үлгісі

3. Үлгілердегі тепе-теңдік

4. Ақша массасы

5. Ақша базасы

6. Ақша саясаты

ОБСӨЖ 37

Тақырыбы: Ашық экономика

Жоспар:

1. Шағын ашық экономика

2. Төлем балансы

Тµлем балансы наќты ел резиденттері жєне басќа да елдер арасындаѓы барлыќ экономикалыќ келісімдердіњ ж‰иелі т‰рі.

Резидент – тµлќ±жат статусы жєне азаматтыѓына баиланысты емес наќты елде бір жылдан асќан уаќыт аралыѓында т±ратын кез келген т±лѓа. Тµлем блалансыныњ макроэкономикалыќ негізі наќты елдіњ халыќаралыќ экономикалыќ ќатынастар жаѓдаиын кµрсетеді. Сондаи –аќ мемлекетті ќарыздарды басќару, сыртќы сауда саясаты, валюта аќша – несие саясатын тањдау ќ±ралы болып табылады. Экономикалыќ келісімдер - екі жаќ арасындаѓы µзара баиланыстарды ќамтиды. Тµлем балансынд екі жаќты жазу принципі ќолданылады. Сонымен ќатар тµлем балансыныњ негізгі баптары кредит жєне дебит болып табылады. Кредит – елден аќша аѓымыныњ шыѓуы

Дебет – елге аќша аѓымыныњ т‰суі

Кредиттіњ жалпы сомасы тµлем балансындаѓы дебеттіњ жалпы сомасына тењ болуы керек. Бір елдіњ екінші елдер арасындаѓы барлыќ келісімдер аѓымдыќ операциялар жєне капитал операцияларымен сипатталады. Соѓан сєикес тµлем балансы тµмендегідеи 3 ќ±рамдас элементтерді ќамтиды:

1) Аѓымдыќ операциялар есебі.

Б±л операция таза аѓымдыќ трансферттер мен инвестициядан т‰скен таз табыс секторы, тауарлар мен ќызметтер экспортын ќамтиды.

2) Ќаржылыќ операциялар жєне капитал аѓымыныњ есебі.

Б±л мынадаи активтермен халыќаралыќ келісімдер ж‰ргізіледі: ќозѓалмаитын м‰лік, облигация, акцияны сатудан т‰скен табыс жєне т. б

Ашық экономика

Жазбаша бақылау 13 апта 3б

1. Айырбас бағамы

2. Шағын ашық экономика

3. Ашық экономика үшін IS- LM үлгісі

ОБСӨЖ 39

Тақырыбы: Ашық экономика

Жоспар:

1. Ашық экономикадағы жиынтық сұраныс

2. Экспорт пен импорт тәуелділіктері

С±раныс пен ±сынысты талдау баѓа тепе – тењдігін жєне экспорт пен импорт кµлемін аныќтауѓа кµмектеседі. Мемлекеттіњ тауар ќызметі импорттау жєне экспорттау кµлеміне, д‰ниеж‰зілік баѓа мен мемлекет ішіндегі сол тауарѓа деген баѓаныњ аиырмашылыѓына баиланысты. Д‰ниез‰зілік баѓа тепе – тењдігі д‰ниеж‰зілік ±сыныс пен с±раныс ќатынасынан паида болѓан, яѓни баѓа ѓаламдыќ с±раныс пен ±сыныс ќатынасына тењ.

Мемлекет ішіндегі баѓа тепе – тењдігі ішкі с±раныс пен ±сыныстан паида болады, яѓни б±л баѓа халыќаралыќ саудаѓа ќатыспаитын жабыќ экономикалыќ елде ќатынасады, м±ндаи жаѓдаидаѓы баѓа дењгеиіне тауар мен ќызмет кµрсету аз немесе кµп болмаиды. Салыстырмалы артыќшылыќќа баиланысты мемлекет ішіндегі баѓа д‰ниеж‰зілік баѓаѓа сєикес келе бермеиді. Жабыќ экономикалы елдерде импорт пен импорт баѓасы мемлекет ішіндегі баѓа мен д‰ниеж‰зілік баѓа аиырмасынан ќалыптасады.

Еркін сауда экспорттыќ жаѓынан тиімді болѓанымен оѓан кµп бµгеттер ќойылады.Олар:

Импорт тауарына акциз салыѓы

Ќазыналыќ баж салыѓы – мемлекет ішінде µндірілмеген тауарѓа салынады.(Мысалы,АЌШ-та банан,кофе).Ќазыналыќ салымныњ мµлшері ‰лкен емес,оны мемлекет бюджетін толыќтыру ‰шін салады.

Ќолдампаздыќ салым. Олар жергілікті µндірушілерді шетел µндірушілерініњ бєсекелестігінен ќорѓау ‰шін салынады, мµлшері кµп болмаѓанымен шетел µндірушілерін сауда кезінде ќолайсыз жаѓдайѓа ќалдырады.

Импорттыќ квота - оныњ кµмегімен белгілі бір уаќыт ішінде импортталатын тауардыњ ењ жоѓарѓы шегін белгілейді.Халыќарлыќ саудаѓа салымдардан гµрі импорттыќ квота кµп єсерін тигізеді.

Тарифсіз бµгет – лицензиялыќ ж‰йе.

Экспортќа еркін шектеу – сауда бµгеттерініњ жања т‰рі.Шетел фирмаларыныњбелгілі бір мемлекетке экспорттайтын тауарѓа µз еркімен шек ќоюы,ќатал сауда бµгеттерінен ќорыќќан экспорттаушылар экспорт кµлемін µз еркімен шектеуге келіседі.Мысалы,Жапония машина жасаушылары АЌШ-ќа машинаны экспорттаѓанда µте жоѓары тариф пен µте тµмен импорттыќ квоталардан ќорќып,кспорт кµлемін тµмендетеді.

Сыртќы саудадан т‰скен табыстарды тарату мєселелері мањызды болып табылады.Соѓан сєикес кµптеген мынадаи негізгі теориялар ќалыптасќан

1.Столпер – Самуэльсон теориясы

2.¤ндірістік спецификалыќ факторлар теориясы

Ашық экономика

Поиск по сайту: