Тест тапсырмалары 28 страница

5) электролит ерітінділерінің сутектік көрсеткіштерінің өзгеруі

3. Катион дегеніміз не?

1) теріс зарядталған бөлшек

2) оң зарядталған бөлшек

3) бейтарап бөлшек

4) заряды жоқ бөлшек

5) оң және теріс зарядтары бір-біріне тең бөлшек

4. Электролиттердің диссоциациялану дәрежесін анықтайтын формула:

1) рН = -lg[H⁺]

2) С = kp

3) а = Сf

4) N = υ·N_A

5)

5. Метилоранж қышқыл ортада қандай түске боялады?

1) қызғылт сары

2) таңқурай

3) көк

4) қызыл

5) сарғыш

6. Сілтілік ортадағы метилоранждың түсі қанадай болады?

1) сары

2) таңқурай

3) көк

4) қызғылт сары

5) қызыл

7. Лакмус қышқыл ортада:

1) көгереді

2) қызарады

3) сарғаяды

4) түсін өзгертпейді

5) қызғылт сары түсе боялады

8. Судың иондық көбейтіндісін қандай формуламен өрнектейді?

1) K_H2O = 10^-7

2) [H⁺][OH ^-] = [Н₂О]

3) [H⁺][OH ^-] = K_H2O

4) рН = 10^-7

5) рН = - lg [H⁺]

9. 25⁰ С температурада судың иондық көбейтіндісі сан жағынан нешеге тең?

1) 10^-14

2) 10^-10

3) + 7

4) < 7

5) 0

10. Тек қана күшті электролиттер орналасқан қатарды көрсетіңіз:

1) Са(ОН)₂, КОН, Н₂S

2) КОН, NaOH, NH₄Cl

3) KCl, Н₂SO₃, Н₃PO₄

4) NaCl, CH₃COOH, BaCl₂

5) КОН, NaOH, NH₄ОН

11. Тек қана әлсіз электролиттер орналасқан қатарды көрсетіңіз:

1) KCl, Н₂SO₃, Н₃PO₄

2) Са(ОН)₂, КОН, Н₂S

3) Н₂SO₃, CH₃COOH, NH₄ОН

4) NaCl, CH₃COOH, BaCl₂

5) КОН, NaOH, NH₄ОН

12. Қай қосылыс үш сатыда диссоциацияланады?

1) натрий нитраты

2) күкірт қышқылы

3) ас тұзы

4) калий гидроксиді

5) ортофосфор қышқылы

13. Қысқартылған иондық теңдеуге Сu²⁺ + 2OH^- → қай реакция теңдеуі сәйкес келеді?

1) CuCl₂ + 2HOH →

2) CH₃COOH + CuSO₄ →

3) CuSO₄ + 2КОН →

4) CuCl₂ + H₂SO₄ →

5) Cu(NO₃)₂ + Ca(OH)Cl →

14. Қай қосылыс диссоциацияланғанда көп анион түзіледі?

1) күкірт қышқылы

2) алюминий сульфаты

3) натрий хлориді

4) калий гидроксиді

5) натрий нитраты

15. Қай қосылысты диссоциациялап көп катион алуға болады?

1) калий фосфаты

2) натрий хлориді

3) барий сульфаты

4) күміс нитраты

5) мыс карбонаты

16. Қысқартылған иондық теңдеуге Са²⁺ + СO₃^{2 -} → қай реакция теңдеуі сәйкес келеді?

1) Cа(NO₃)₂ + Ca(OH)Cl →

2) CаCO₃ + 2НCl →

3) CаSO₄ + 2КОН →

4) ВаCl₂ + H₂СO₃ →

5) Na₂СO₃ + CаCl₂ →

17. Қысқартылған иондық теңдеуге Н⁺ + OН ^- → қай реакция теңдеуі сәйкес келеді?

1) Al(OH)₃ + HNO₃ →

2) HCl + Zn(OH)₂ →

3) KOH + H₂SiO₃ →

4) NaОН + H₂SO₄ →

5) Cu(OH)₂ + H₂SiO₃ →

18. Диссоциациялану дәрежесінің қандай мәнінде диссоциациялану процесі жүрмейді?

1) = 1

2) < 0

3) > 1

4) < 1

5) 0

19. Na₃РО₄ ерітіндісінің ортасы қандай?

1) қышқылдық

2) сілтілік

3) бейтарап

4) әлсіз қышқылдық

5) әрі қышқылдық, әрі сілтілік

20. Қай тұз гидролизденгенде негіздік тұз түзіледі?

1) NaCl

2) К₂S

3) CuCl₂

4) NH₄NO₃

5) К₃РО₄

21. Қай тұз гидролизденгенде қышқылдық тұз түзіледі?

1) К₂SО₄

2) NaCl

3) NH₄NO₃

4) СН₃СООК

5) Na₂СO₃

22. Қай тұздар гидролизденбейді?

1) NH₄NO₃, Na₂СO₃

2) NaCl, К₂SО₄

3) СН₃СООК, К₂S

4) NH₄Cl, АlCl₃

5) NaCN, CuCl₂

23. Na₂СO₃ гидролизденгенде ерітіндінің рН қандай ортаны көрсетеді?

1) бейтарап

2) қышқылдық

3) әлсіз сілтілік

4) сілтілік

5) рН – тың мәні өзгермейді

24. Алюминий хлориді гидролизденгенде ерітіндінің сутектік көрсеткішінің мәні қандай болады?

1) > 8

2) 10^-14

3) + 7

4) < 7

5) 0

25. Тек қана гидролизденетін тұздар қатарын көрсетіңіз:

1) NH₄NO₃, Na₂СO₃

2) КNО₃, К₂SО₄

3) Na₂SО₄, КСl

4) NaCl, LiNО₃

5) LiCl, КВr

26. Қандай тұз гидролизденгенде ерітінді бейтарап орта көрсетеді?

1) К₂S

2) СН₃СООNH₄

3) CuCl₂

4) NaCN

5) AlCl₃

27. КН₂РО₄ гидролизденгенде ерітіндінің рН қандай орта көрсетеді?

1) бейтарап

2) қышқылдық

3) әлсіз қышқылдық

4) сілтілік

5) алдымен қышқылдық, одан кейін негіздік

28. [ОН^-] = 10^-10 моль/л болғанда ерітіндінің рН неге тең болады?

1) 4

2) 5

3) 14

4) 7

5) 8

29. Қандай тұздың ерітіндісінде метилоранж индикаторының түсі қызарады?

1) аммоний ацетаты

2) алюминий сульфаты

3) натрий карбонаты

4) калий сульфиді

5) кальций нитриті

30. Н₃РО₄ толық диссоциацияланғанда қанша ионға ыдыpайды.

1) 6

2) 7

3) 8

4) 5

5) 4

№ 12 дәріс. Тотығу-тотықсыздану үрдістері

1. Дәрістің мақсаты:

Тотығу-тотықсыздану реакцияларының теңдеулерін құрастыруды студенттерге үйрету және олардың электр энергиясының химиялық қайнар көздері туралы білімдерін кеңейту

2. Дәрістің жоспары:

1. Òîòûғó äәðåæåñi. Негізгі òîòûқòûðғûøòàð ìåí òîòûқñûçäàíäûðғûøòàð

2. Òîòûғó-òîòûқñûçäàíó ðåàêöèÿëàðûíûң òүрлеði. Ðåàêöèÿ òåңäåóëåðií құðàñòûðó әäiñòåði

3. Ýëåêòðîõèìèÿëûқ үрдіñòåðäiң àíûқòàìàñû æәíå æiêòåëуi

3. Дәрістің мазмұны:

Òîòûғó äәðåæåñi. Негізгі òîòûқòûðғûøòàð ìåí òîòûқñûçäàíäûðғûøòàð

Àòîìíûң ìîëåêóëàäàғû êүéií ñèïàòòàó үøií àòîìäàðäûң òîòûғó äәðåæåñi äåï àòàëàòûí øàðòòû òүñiíiêòi ïàéäàëàíàäû.

Òîòûғó äәðåæåñi äåãåíiìiç - ìîëåêóëàëàð òåê èîíäàðäàí òұðàäû äåãåí æîðàìàë áîéûíøà åñåïòåï øûғàðûëàòûí ìîëåêóëàäàғû àòîìíûң øàðòòû çàðÿäòàðû.

1. Àòîìíûң òîòûғó äәðåæåñiíiң ìәíi îң (+), òåðiñ (-) íåìåñå íөëãå (0) òåң áîëàäû.

2. Îң òîòûғó äәðåæåñi îñû ýëåìåíò атомының áåðãåí ýëåêòðîíдарының ñàíûìåí өëøåíеді және элемент символының жоғары жағына îң òàңáà (+) қîéûëàäû.

3. Òåðiñ òîòûғó äәðåæåñi îñû ýëåìåíòтің қîñûï àëғàí ýëåêòðîíäàðûíûң ñàíûìåí àíûқòàëàäû äà элемент символының жоғары жағына òåðiñ òàңáà (-) қîéûëàäû.

4. Àòîì ýëåêòðîí áåðìåñå æәíå қîñûï àëìàñà, áұë ýëåìåíòòiң òîòûғó äәðåæåñi íөëãå òåң болады. Ñîíäûқòàí áîñ êүéiíäåãi àòîìäàðäûң òîòûғó äәðåæåëåði íөëãå òåң.

5. Òàçà êîâàëåíòòi áàéëàíûñ òåê æàé çàòòàðäûң ìîëåêóëàëàðûíäàғû àòîìäàðäûң àðàñûíäà òүçiëåòiíäåêòåí æàé çàòòàðäû құðàéòûí àòîìäàðäûң äà òîòûғó äәðåæåñi íөëãå òåң áîëàäû.

Êүðäåëi çàòòàðäûң ìîëåêóëàëàðûíûң құðàìûíäàғû àòîìäàðäûң ýëåêòðîí қîñûï àëó қàáiëåòi (ýëåêòðòåðiñòiãi) àáñîëþòòi òүðäå áiðäåé áîëìàéòûíäûқòàí, îëàðäûң àðàñûíäàғû áàéëàíûñ òà òàçà êîâàëåíòòi áîëìàéäû. Ñîíäûқòàí îëàðäûң àðàñûíäàғû îðòàқ қîñ ýëåêòðîí ýëåêòðòåðiñтiліãi àç ýëåìåíòòåí ýëåêòðòåðiñòiліãi үлкен ýëåìåíòêå àóûñàäû äà, ýëåêòðîíыíàí àéûðûëûï қàëғàí ýëåìåíò àòîìûíûң òîòûғó äәðåæåñi îң, àë ýëåêòðîíды қîñûï àëғàí ýëåìåíò àòîìûíûң òîòûғó äәðåæåñi òåðiñ áîëàäû. Òîòûғó äәðåæåñiíiң ñàíäûқ ìәíi ýëåìåíòòiң áåðiï æiáåðãåí íåìåñå қîñûï àëғàí ýëåêòðîíäàðûíûң ñàíûíà òåң áîëàäû.

Ýëåìåíòòiң қîñûëûñòàғû òîòûғó äәðåæåñií åñåïòåï øûғàðó үøií ìûíà æàғäàéëàðäû åñòåí øûғàðìàó êåðåê. Ìûñàëû, ñiëòiëiê ìåòàëäàðäûң òîòûғó äәðåæåñi +1, ñiëòiëiê-æåð ìåòàëäàðäûң () òîòûғó äәðåæåñi +2, áîðäûң, àëþìèíèéäiң òîòûғó äәðåæåñi +3-êå òåң åêåíií, àë ýëåêòðòåðiñiòiãi áàñûì ôòîðäûң òîòûғó äәðåæåñi -1, îòòåêòiң òîòûғó äәðåæåñi -2, ïåðîêñèä òèïòåñ қîñûëûñòàðäà îòòåêòiң òîòûғó äәðåæåñi -1 åêåíií åñòå ұñòàó êåðåê. Ñîíûìåí қàòàð, áåéìåòàëäàðìåí қîñûëûñòàðûíäà ñóòåêòiң òîòûғó äәðåæåñi +1, àë ìåòàëäàðìåí қîñûëûñòàðûíäà (ãèäðèäòåðäå òîòûғó äәðåæåñi -1 áîëàäû.

Îñû êåëòiðiëãåí ìәëiìåòòåðäi ïàéäàëàíà îòûðûï êүðäåëi қîñûëûñòàðäàғû ýëåìåíòòåðäiң òîòûғó äәðåæåñií àíûқòàóғà áîëàäû. Îë үøií ìîëåêóëàäàғû àòîìäàðäûң òîòûғó äәðåæåëåðiíiң àëãåáðàëûқ қîñûíäûñû íөëãå òåң áîëàäû äåãåí åðåæåíi ïàéäàëàíó êåðåê.

Ìûñàë ðåòiíäå àëþìèíèé ñóëüôàòûíäàғû êүêiðòòiң òîòûғó äәðåæåñií àíûқòàéûқ. Àëþìèíèé ñóëüôàòûíäàғû Al⁺³₂(S^xO^-2₄)₃ àëþìèíèéäiң òîòûғó äәðåæåñií òàáàìûç: Êүêiðòòiң òîòûғó äәðåæåñi +6 болады.

Àòîìäàðäûң íåìåñå èîíäàðäûң òîòûғó äәðåæåëåði өçãåðó àðқûëû æүðåòií ðåàêöèÿëàðäû òîòûғó-òîòûқñûçäàíó ðåàêöèÿëàðû äåï àòàéäû.

Ýëåêòðîíäàð áåðiï æiáåðó íәòèæåñiíäå àòîìíûң íåìåñå èîííûң òîòûғó äәðåæåñiíiң æîғàðûëàó үрдісií òîòûғó äåéäi, ìûñàëû:

Àòîìäàðû íåìåñå èîíäàðû ýëåêòðîíäàðын áåðåòií çàòòàðäû òîòûқñûçäàíäûðғûøòàð äåп атаéäы. Ýëåêòðîíäарын áåðó íәòèæåñiíäå òîòûқñûçäàíäûðғûøтар òîòûғàäû. Ìûñàëû, òåìið – òîòûқñûçäàíäûðғûø åêi ýëåêòðîíûí áåðiï òîòûғàäû.

Ýëåêòðîíäàðды қîñûï àëó íәòèæåñiíäå àòîìíûң íåìåñå èîííûң òîòûғó äәðåæåñiíiң òөìåíäåó үрдіñií òîòûқñûçäàíó äåéäi, ìûñàëû:

Àòîìäàðû íåìåñå èîíäàðû ýëåêòðîíäàðды қîñûï àëàòûí çàòòàðäû òîòûқòûðғûøòàð äåп атаéäы. Ýëåêòðîíäàðды қîñûï àëó íәòèæåñiíäå òîòûқòûðғûø òîòûқñûçäàíàäû. Ìûñàëû, êүêiðò – òîòûқòûðғûø, îë åêi ýëåêòðîíäû қîñûï àëûï òîòûқñûçäàíàäû.

Поиск по сайту: